La zourné internassyonal dolo : kan l’imanité lé an danzé par raporte lo mank dolo

22 mars 2023

Mézami zordi sé lo 22 mars é an mèm tan la zourné mondyal pou dolo. Mi koné pa si zot i panss konm mwin, mé shak foi mi antan néna in zourné d’sessi, in zourné d’sela, mi panss néna in danzé dann lo sessi osinonsa dann le sela. Sirman lé pa vré pars si mi konpran bien néna 365 zourné internassyonal é si néna 365 danzé sa lé in pé tro for pou mwin.

Antouléka zordi sé la zourné dolo é sète-la sé in vré danzé pou vréman kissoi pou lo tro d’lo, kissoi pou lo pa z’assé toussala konbiné avèk lo réshofman klimatik, la glass kan i fonde, lo tro d’nèze ou lo pa z’assé ébin l’avnir l’imanité lé par roz ditou. Par la fote l’imanité èl mèm ?

Dir in n’afèr konmsa lé vite di pars kan ni di la fote l’imanité, ni fé porte l’otèr dsi toulmoune alé oir la pa toulmoune la provok lo déga annonssé. Lo danzé i provien bande puissans la viv dopi dé tan zé dé tan konmsi nou l’avé dë sansa troi la tère a noute dispozission alé oir néna arienk inn é kan i ariv moi d’zilyé nou la fine konsome pou inn ané. Alé artrouv aou la-dan !

Arzoute èk sa, mèm dann bande péi ni pé apèl rish sansa apré vnir rish, néna tro l’inégalité avèk in ta d’moune pov é in pti takon demoune rish-so bande demoune i kroi larzan sé la sèle valèr inportan dan la vi. Anpliss ké sa, zot i fini par fé kroir sak na poin larzan ké sé sa k’i fo anou avan toute. Konm lo saz i di : v’ariv in zour nou va rande anou konte larzan sa i manz pa.

Larzan sa i boir pa non pli é kan i di, i ékri partou prèss dë milyar d’moune dsu la tèr lé riskab manke dolo, san ké zot néna pou linstan la kantité dolo i fo azot… Solman wi pé lir partou lo monde néna lo kapital imin k’i pé pèrmète ali d’règ son problème dolo épi règ son problèm manzé, konm règ son problème tanpératir, é lé vré. Lé vré si i désside fé l’éfor dann lo règloman noute problèm prinssipal mé zordi ankor lé pa lo ka, mèm si tazantan wi pé lir déssèrtin méssaz i done kouraz. I amontr anou néna kant mèm in bone parti l’imanité i fé porte son zéfor dsu lo pli prinssipal, dsu sak l’imanité la pliss bézoin. Sa i done kouraz mé solman,

Mwin la pèr konm i di sé lo pyé d’boi k’i anpèsh anou oir la foré.

A bon antandèr, salu.

Justin

NB Mon kozman la pa in l’invitassion pou gaspiyé, mé pou konsome rézonabléman.

A la Une de l’actu

Signaler un contenu

Un message, un commentaire ?


Témoignages - 80e année

La pès kabo

5 juillet, par Christian Fontaine

Kan i ariv Novanm-Désanm-Zanvié, domoun i réziste pi ek la salèr. Zène-zan i mars dann somin, zène-fi i roul an dékolté ; sétaki i rod in manir po (…)


+ Lus