Libèrté pou antroprann ? Mète la fote dsi Sézar sak sé la fote Sézar !

3 mai 2018, par Justin

Mardi l’avé défilé dopi zardin d’léta ziska la plas préféktir. Konm i di, lo défilé tradisyonèl promyé mé : bonpé l’anbyans é bonpé koulèr, in bann moun té vé inform gouvèrnman bann travayèr i aksèp pa razaz de pint konm l’apré fé avèk zot dopi in bon koup de tan. Mé la pa sa mi vé anparlé.
Mi vé anparl in pti group de moun té apré réklam la libèrté pou antroprann. Avèk kisa zot i réklam sa ? Avèk bann sindika vi ké sé dann la ri d’Pari zot l’avé mète azot. Moin pèrsonèl, mi pans z’ot domann la pa bien oryanté. Pou kosa mi di sa ?

Pars moin la zamé antann dir in sindika, isi La Rényon, i vanz kont la libèrté pou antroprann. Mi koné zot lé kont la libèrté ésploite bann travayèr é sa sé in bon poin pou zot, mé moin la zamé antann dir sindika travayèr i anpèsh la rouvèrtir in l’antropriz.
Donk la libèrté pou antroprann dabor la pa an danzé par bann travayèr épi z’ot sindika. Donk la libèrté antroprann i égzis isi La Rényon… mé anon pa vite. Pou kosa mi i sa ?

Dopi La Rényon lé koloni fransèz kisoi la konpagni dé z’ind, kisoi lo roi d’Frans la mète anplas lo pakt kolbèrtien é pakt la té i di konmsa : la koloni na poin lo droi fabrik kansréti in sèl klou, é la koloni lété shass gardé pou lo métropol. Donk okin libèrté pou antroprann pou vréman. Aprésa la koloni la kontinyé dann mèm shomin é na arienk pandan la guèr trantnèf-karantsink bann rényoné la gingn l’atorizasyon pou fé désèrtènn shoz.

Départman l’arivé é La Rényon la konète in nouvèl foi in l’ékonomi d’kontoir avèk sakifo pou anpèsh la libèrté antroprann dann tout domenn-la konkirans La Frans épi l’érop la tyé lo total kapital… Donk si na poin la libèrté pou antroprann pou vréman, pars lo zé lé triké dopi lo komansman, si la konkirans lé souvan dé foi tro dir, sé lo réjime néokolonyal la fote é sé réjime-la i fo arète avèk sa.
Alon rann Sézar sak sé la fote Sézar é la pa bézoin aviz sak lé pou arien dann sète afèr. Final de kont sak i akiz bann sindika, zot i tr in bal dann z’ot pyé, in poin sé tou.

A la Une de l’actu

Signaler un contenu

Un message, un commentaire ?


Témoignages - 80e année


+ Lus