
C’était un 30 juin
30 juin, par1993- La disparition de Lucet Langenier. Elle a été brutale, prématurée et a frappé douloureusement non seulement sa famille mais aussi ses (…)
In zistoir pou rakont dsi galé
18 zwiyé 2020, sanm
Mésyé zé Médam, la sosyété, mi pans konm moin kan zot lété pti zot lavé la shans zot famiy la rakont azot zistoir. Sa sé in bon n’afèr, sa, rakont zistoir bann zanfan, in fason aprann la vi, in fason gingn somèye avèk zistoir ranpli dann koko é pétète konm moin lo gou pou ékout zistoir, pou rakont zistoir dopi étan pti ziska in zour kan l’èr i ariv pou alé l’ot koté. Mé shttt ! Anon pa parl zordi bann zafèr k’i fash.
L’avé inn foi pou inn bone foi, mésyé lo foi la manz son foi èk in grinn sèl.
In gramoun l’avé troi zanfan-troi garson !- é kan l’èr l’arivé pou alé l’ot koté la vi li l’avé malorozman pa granshoz pou donn son troi zanfan konm éritaz. Kosa li l’avé ? Li l’avé troi zafèr : in kok, in shat épi in pyé sriz-mi koné pa si té in pyé sriz kotlé sansa in n’ot kalité mé tout fason sriz – la sa in bon frui sa. An touléka mi yèm ali é mi pans zot osi zot i yèm sa. Pou partaz lo léritaz té pa nésésèr pass dovan notèr, la partaz a l’amyab. Inn la gingn lo kok, l’ot la pran lo shate, é lo dèrnyé la kontant ali avèk lo pyé sriz.
Promyé garson la kol shomin é li la parti loin, loin mèm ziska in l’androi bizar, demoun téi sava tou lé zour rode solèy an sharète. Koman zot téi fé, mi koné pa, mé i paré zot téi fé. Donk lo promyé garson i ariv dann l’androi bizar-la. Li domann demoun in plas pou ropozé pars téi fé déza près noir. Demoun, zantiy, konm dann bann zistoir la donn ali in plass pou dormi mé la prévienn ali, la di : domin ni lèv bonèr pars i fo ni sava rode solèye bor d’mèr an sharète.
Rod solèy an sharète ? Ala in drol fasonn fèr lé shoz. Moin, pèrsonèl moin néna in zoli zoizo, I apèl kok é kan kok I shant solèye I lèv tousèl. Si zot I vé, dor konm zot I vé, domin matin - mon kok moin la gingn an éritaz va amen solèye pou zot vilaz.. Mal kroiyab in zafèr konmsa ! é zot la prévienn lo marmaye. Marmaye zot la di, si ou i fé mank anou in zourné lé shoz va maltourné pou ou.
Kriké ! Kraké ! Kriké Mésyé ! kraké Madam !
Lo marmaye sir d’li, la di li krin pa arien pars son kok lé abityé fé lèv solèye. Ala in zanimo bien éstraordinèr é tout demoun la aspèr gran matin, an aralan tazantan in pti karang mé avèk la pèr pa oir solèye arivé.
Gran matin, lo kok la shant in kou. Mi koné pa koman li la shanté pars isi nout kok i shant « Ton papa kok ! ton momon poul ». Na d’ot landroi lo kok i fé : « Kokoriko ! » sansa « Kikiriki ! » sansa ankor : « kok dogèl dou ! ». Donk li la shant a son fason é san tardé solèy la komans lové é lo moun lété kontan. San tardé in bèl ron d’fé la komans lèv par dsi la lign lorizon.
Mèrsi zot la di ! Mèrsi pti mésyé ! Lé tèlman éstraordinèr, ni sava oir nout ségnèr konmsa pétète li va ashté out kok épi nou va gingn lévé in èr normal. Lo garson la di : « Akoz pa ! Mi vé bien rankont zot ségnèr sirtou si i pé trouv in l’antant avèk li. »
Promyé morso la fini, morso samdi 18 zilyète-mèrkrodi k’i vien nou va oir dézyèm morso.
1993- La disparition de Lucet Langenier. Elle a été brutale, prématurée et a frappé douloureusement non seulement sa famille mais aussi ses (…)
10 000 citoyennes et citoyens – paysans, scientifiques, médecins et victimes – se sont mobilisés dans plus de 60 villes en France pour alerter sur (…)
La Réunion fait partie des régions françaises les plus touchées par les conséquences sanitaires, sociales et judiciaires de la consommation (…)
Médam zé Méssyé, la sossyété zot i ansouvien lo tan l’avé lo pou. Sa té in problèm pou zabitan noute péi pars pou-la sa i grate la tète, é i rann (…)
Les députés ont inscrit dans la loi un premier objectif d’atteindre « 87,5% » du Smic dès le 1er janvier 2026, tout en assurant de « prioriser le (…)
« Nous préparons actuellement une grande conférence sociale rassemblant responsables politiques, économistes et partenaires sociaux, pour tracer (…)
Le 16 juin 2025, le Tribunal administratif de Paris a suspendu en référé l’arrêté du 26 février 2025 ordonnant le blocage de 17 sites (…)
Le Président des Etats-Unis, Donald Trump a ordonné le bombardement de trois sites nucléaires en Iran, dans la nuit du 21 juin 2025. Dans une (…)
Des manifestants, réunis le 23 juin devant les institutions européennes, ont demandé la suspension de l’accord d’association liant l’UE à Israël. (…)
L’État poursuit son engagement en faveur de la transition énergétique et de la décarbonation de l’électricité à La Réunion. À l’issue d’un appel à (…)
Dans les départements d’outre-mer, près d’une femme sur deux qui devient mère ne vit pas en couple, configuration familiale bien plus fréquente (…)
Une fois de plus, des femmes sont la cible d’une forme de violence lâche, insidieuse et profondément inquiétante : les attaques à la seringue dans (…)