
C’était un 30 juin
30 juin, par1993- La disparition de Lucet Langenier. Elle a été brutale, prématurée et a frappé douloureusement non seulement sa famille mais aussi ses (…)
In zistoir pou rakont dsi galé
5 out 2020, sanm
Dèrnyé foi-samdi promyé aout si mi tronp pa - nou la vi koman Ronar l’amenn tout in famiy pèdri pou lo ségnèr an dizan : « Sé mon mètr, lo Marki dé Karaba, la anvoye bann pèrdri-la an kado ». Lo ségnèr la di romèrsyé bien out mètr pou lo kado. Aprésa lo ségnèr la kado plizyèr pyèss l’or pou lo mètr épi la fé pinn lo kat pate Ronar avèk la poud lo vré l’or. Mé lo zistoir la pankor fini. Atann la suit zot va oir.
L’avé inn foi pou inn bone foi, mésyé lo foi, la manz son foi èk in grinnsèl.
Astèr Ronar i sort fyèr dann shomin, kontan lo kado la fé ali, épi la fé son mètr, mésyé lo Marki dé Karaba. Li sava vite la kaz son mètr épi li amenn lo pyèss l’or moin la anparl azot an-o la. Lo marmaye kontan, i dmann mèm pa ronar ousa i sort tout kado li l’améné. Mé oila, kan li ariv koté pyé sriz son mètr, li trouv in famiy lyèv. Lo shèf la tribi i di avèk li : « Ronar, nou osi ni yèmré an avoir la pate épi la ké pènn an pousyèr d’l’or, lo vré l’or ; »… Ronar i di avèk zot : « Mi gingn done azot sa, moin osi, vien avèk moin dann shato é moin lé sir zot va arsort avèk la ké é lo kat pate pinn. ». Tout lyèv i suiv Ronar épi i sava lo shato. An shomin, plizyèr lyèv i vien galman grosi la bann é oila tout i rant dann shato. Dirèk dann la kuizine é bann kuizinyé i tyé lo bann lyèv. Lo ségnèr i vyin oir épi i di : « Di pa moin sa ankor in kado lo Marki dé Karaba ! ». Ronar i réponn : « Ou la bien kozé Monségnèr, sa in kado mon mètr. Li la plin lyèv dann son garène laba. ».
Lo ségnèr i rékonpans Ronar, i rékonpans son mètr épi li di : « Moin la bézoin oir out mètr. Sito li va gingn pass oir amoin, li sar lo bienvéni. »… Ronar i sar vite rozoinn lo marmaye épi li di : « Lo ségnèr i vé rankont aou ! vien avèk moin, mé antansyon, fé tout sak m’a dir aou é out fortine sar fète-fète é fourni. »
Kriké ! kraké ! Kriké Mésyé ! Kraké Madam !
Lo marmaye i mète son linz dsi li épi lo zanimo i amenn ali, pa tro loin lo shato, landroi néna in gran l’étan. Arivé-la, Ronar i di lo marmye : « Tir out linz, kashyète sou in rosh épi sote dann lo. ». Lo marmaye i fé konm lo zanimo la di ali é Ronar i mète a kriyé : « O sokour, o sokour, bann brigan l’a tak mon mètr épi la zète ali touni dann l’étan.O sokour ! »
Lo ségnèr i antan bann kri épi li rokoné la voi Ronar. Li anvoye sa troup pou tir lo marmaye dann lo. Aprésa i abiye lo marmaye konm in prins, i mète ali dann kalèsh épi i komans fé lo tour lé zanviron.
Zistoir la pankor fini mé sizyèm morso la fini. Apré nou va oir la suite.
1993- La disparition de Lucet Langenier. Elle a été brutale, prématurée et a frappé douloureusement non seulement sa famille mais aussi ses (…)
10 000 citoyennes et citoyens – paysans, scientifiques, médecins et victimes – se sont mobilisés dans plus de 60 villes en France pour alerter sur (…)
La Réunion fait partie des régions françaises les plus touchées par les conséquences sanitaires, sociales et judiciaires de la consommation (…)
Médam zé Méssyé, la sossyété zot i ansouvien lo tan l’avé lo pou. Sa té in problèm pou zabitan noute péi pars pou-la sa i grate la tète, é i rann (…)
Les députés ont inscrit dans la loi un premier objectif d’atteindre « 87,5% » du Smic dès le 1er janvier 2026, tout en assurant de « prioriser le (…)
« Nous préparons actuellement une grande conférence sociale rassemblant responsables politiques, économistes et partenaires sociaux, pour tracer (…)
Le 16 juin 2025, le Tribunal administratif de Paris a suspendu en référé l’arrêté du 26 février 2025 ordonnant le blocage de 17 sites (…)
Le Président des Etats-Unis, Donald Trump a ordonné le bombardement de trois sites nucléaires en Iran, dans la nuit du 21 juin 2025. Dans une (…)
Des manifestants, réunis le 23 juin devant les institutions européennes, ont demandé la suspension de l’accord d’association liant l’UE à Israël. (…)
L’État poursuit son engagement en faveur de la transition énergétique et de la décarbonation de l’électricité à La Réunion. À l’issue d’un appel à (…)
Dans les départements d’outre-mer, près d’une femme sur deux qui devient mère ne vit pas en couple, configuration familiale bien plus fréquente (…)
Une fois de plus, des femmes sont la cible d’une forme de violence lâche, insidieuse et profondément inquiétante : les attaques à la seringue dans (…)