
Mal-do-mèr dann sarèt
28 juin, parLo zour la pokor kléré, Zan-Lik, Mariz é sirtou Tikok la fine lévé, mèt azot paré. Madanm Biganbé i tir zot manzé-sofé, i donn azot, zot i manz. (…)
Zistoir pou rakont dsi galé
27 zwin 2020, sanm
Zistoir mi vé rakont azot, sa in zistoir Madégaskar, Honoré Rabeshala la donn amoin in kopi é moin la mète ali dann la lang kréol La rényon pou bann moun i lir zoinal témoignages é pou tout sak va lir sa dann nout domin anou. Astèr sak néna galé dann zot kour, mi invite azot asir épi rakont lo zistoir pou tout demoun va pass koté zot épi va ékout listoir-la. La pankor fini é nou va kontinyé pli d’van.
L’avé inn foi pou inn bone foi, mésyé lo foi la manz son foi èk i grinnsèl.
Astèr lo pti souri la ronj lo fisèl téi tienbo la sézi anmaré avèk Ifara anndan. La sézi la rouvèr. Ifara la mète in tron banane son plass épi la anroul lo tron dann sézi épi la koud avèk la fisèl. Aprésa èl la pran in zèf, in balai, in baton épi in galé bien poli. El la bien rofèrm la port é la pik diréksyon lo sid konm lo pti souri l’avé di aèl fé.
Kriké ! Kraké ! Kriké Mésyé ! Kraké Madam !
Momandoné Itrimoubé la rotourn son kaz avèk in sagaye pou tyé Ifara, épi in gran po pou fé bouye lo jenn fiy anndan, li la kongn dsi la port épi li la kriy : « Na domoun ! Na domoun ! ». Pèrsone la pa réponn. Alor Lo monstré la mazine Ifara lé si tèlman gra, èl i pé mèm pi lové. Li la kass la port son boukan épi li la fons dsi lo sézi, é li la pik son sagaye dan lo gran tron banane an kroiyan li l’avé tyé Ifara.
« Konm èl lé gra » li di dann son kèr, mon sagaye i rant tousèl épi li la artir son l’arm é li la pass son lang dési, èl lé gra pou vréman, konmsi èl la poinn gou. Fransh vérité néna moiyin fé in bon roti avèk èl. Mé kan li la déroul lo sézi, li la vi, a la plass lo jenn fiy l’avé in gro tron banane. Lo monstré la pouss in kriyé. In kriyé la fé tranm l’anvironeman, in kriyé la kolèr, in kriyé la désépsyon épi an mèm tan in kriyé d’vanzans.
Li la sort déor épi li la ronif l’èr : koté nor, arien ditou ! koté l’ouest arien di tou ! Parèye koté d’lèst ! Mé koté di sid li la santi lodèr Ifara é li la mète a kourir. « A ! Mi sava trap ali astèr ! » li téi di dann son kèr… Konm li téi galop karéman li la pran lontan pou trouv Ifara.
Li téi pans Ifara lété san défans mé li téi koné pa sak lo pti souri l’avé di lo jennn fiy. Lo pti souri l’avé di : obliy pa amenn in zèf, in balyé, in baton, in galé bien ron épi bien poli. Shakinn son zarm é lo konba la komansé.
Mé nou va oir sa dannn katriyèm lépizod. Marmaye pa bézoin la pèr, fé konfyans lo rakontèr é zot, bann partizan Itrimoubé lo monstré, kriye pa viktoir tro vite. In viktoir sa i mérite. Pli vif, pli trèt, la pa pli for i gingn touzour.
Troizyèm morso lé fini-la proshène foi nou va oir lo katriyèm bout.
Lo zour la pokor kléré, Zan-Lik, Mariz é sirtou Tikok la fine lévé, mèt azot paré. Madanm Biganbé i tir zot manzé-sofé, i donn azot, zot i manz. (…)
Le calendrier scolaire élaboré par le Rectorat pour les 3 prochaines années est désormais connu et fait débat. Pour cause, à l’exception de (…)
Sur proposition de Gérard COTELLON, directeur général de l’ARS La Réunion, Patrice LATRON, préfet de La Réunion, a décidé le retour au niveau 2 du (…)
Le Conseil départemental a décerné, le vendredi 27 juin, les prix « Thérèse Baillif » et « Célimène » lors d’une cérémonie organisée dans (…)
Les cours du pétrole ont connu une nette hausse à partir de la deuxième quinzaine du mois de juin, portés par l’extrême tension au Moyen-Orient et (…)
Mé dam zé méssyé, la sossyété,dsi la késtyonn fors néna la fors natirèl, sak wi gingn an néssan épi an grandissan korèktoman. Mwin lé sirésèrtin (…)
Le 16 juin 2025, le Tribunal administratif de Paris a suspendu en référé l’arrêté du 26 février 2025 ordonnant le blocage de 17 sites (…)
Le Président des Etats-Unis, Donald Trump a ordonné le bombardement de trois sites nucléaires en Iran, dans la nuit du 21 juin 2025. Dans une (…)
Les élus de Guadeloupe ont adopté des résolutions « sur la fusion des deux collectivités, sur les compétences et l’autonomie fiscale », le 17 juin (…)
Des manifestants, réunis le 23 juin devant les institutions européennes, ont demandé la suspension de l’accord d’association liant l’UE à Israël. (…)
L’État poursuit son engagement en faveur de la transition énergétique et de la décarbonation de l’électricité à La Réunion. À l’issue d’un appel à (…)
Normalien et énarque, chercheur en philosophie politique, Bruno Guigue est professeur invité à l’Université normale de la Chine du Sud (Canton) et (…)