M’a di mésyé ! Nou va di mésyé !

29 out 2019, sanm Justin

Mi sort lir dann témoignages, mé moin l’avé antann avan lo spès nouvèl ké la pa inn pou nou. Kosa i lé lo zafèr ? Sinploman désèrtin zélu, la ékrir prézidan Macron, pou s’plégnyé pars d’apré zot-an touléka sé promyé nouvèl pou zot-isi La Rényon nou lé dann in sityasionn monopol, osinonsa d’oligopol : lo rézilta lé lo mèm, pars banna i fé in l’antant ilisite épi sé lo konsomatèr i gingn boubou dsi la lèv, otroman di kou d’kongn dann port-moné.

Kou d’kongn dann port moné ? Sa sé in n’afèr ni gingn an tou tan, an tout lokazyon, pars dizon nou lé la pou sa - é kan mi di nou, mi parl La Rényon épi mi parl bann rényoné. Ou lé in sityasion d’kontoir sansa ou lé pa ! An touléka nout déstin lé trasé konmsa dopi dann tan Colbert é la pa shanj bonpé dopi troi san sinkant zané . La koloni na poin lo droi fé in klou, antouléka la koloni na poin lo droi konkirans bann prodiksyon lo métropol épizapré lo tan la pasé, nou la vni néo-koloni é lé touzour parèye.

Alor, donk désèrtin politik la tranp zot plime dann vinèg (i fo pa égzazéré non pli)pars késtyonn vinèg i diré plito lo sikré. Brèf, zot la di : ni sava di mésyé pars mésyé i pé pa gnor in n’afèr konmsa.I fo mésyé i koné bann kapitalis i konport azot konm kapitalis . Zot lé dann la lozik lo sistèm, mé i fo mésyé i koné. Pars nou zélu bourboné, nou lé pou arien ladan ! Zis in pti konplisité, si zot i konpran amoin.

Lé vré nou la vote pou instal bann nouvo gran sirfas san oir si té légal sinon lété pa. Lé vré nou la pa domann shanj in sistèm i sèr sintir bann rényoné ziska dèrnyé kran, mé i fo mésyé i koné ! Nou lé kont l’otonomi, nou lé pou lésploitasion néokolmonyal-final de kont nou sé d’moun bien..mé mésyé osi li lé konmsa . Mésyé la zamé di i fo arète avèk lésploitasion-la. Donk i fo li débarbote ali in pé par li mèm-é nou ni kashyète par déyèr-Lo rèss, konm i di, la pa nout traka anou bann zélu dann loutré mèr.
Mésyé, la pa nou sé l’ot, é pandan s’an-la, kabri i manz salad.

Padport

Signaler un contenu

Inn modékri, inn ti lavi, inn komantèr ?


Témoignages - 80e année


+ Lus