
Kèl volonté zénéral ! In pé la boir kossa !
30 juin, parMézami zot i koné lo kozman k’i di konmsa : « la loi sé lékspréssyon la volonté zénéral. ».Poitan défoi ou lé a’dmandé kossa i lé oziss volonté (…)
3 désanm 2024, sanm
Mézami fitintan La Rényon — sansa Bourbon — l’avé bann zésklavaziss épi bann zéklav. Aprésa l’avé bann zangaziss épi bann zangazé. Aprésa ankor l’avé bann kolonyaliss épi bann kolonizé mé pandan toute lo tan-la ni pé dir l’avé bann maron. Zordi ankor néna bann maron-la. Zot va dir la pa arienk La Rényon lété konmsa é lé konmsa ankor zordi. Dir sa, i anpèsh pa nou kontinyé noute listoir an maronaz.
Fitintan kan bann travayèr téi ranporte in gran viktoir sossyal néna d’moune té pa kontan, néna demoune lété kontan, épi l’avé sète lé in pé trakassé d’oir in viktoir popilèr dévoiyé, konm pri an otaz par l’ofisssyalité. Mwin pèrsonèlman mi di, dann mon kèr, néna touzour in boute shomin pou fèr an maronaz… san lo bann kode ofissyèl La Répiblik i pass son tan a mète dsi noute parkour pou kass ali.
Mi rapèl kan la fé lo vin déssanm shomé fèryé, nou la romarke fète-la téi dovien in fète komèrssyal mèm si té galman in fète popilèr alor mwin la bien rogrète lo koté maronaz l’avé fine passé konm in linz kan i pass… Momandoné la di i sava done bann lofiss la lang in koté ofissyèl, bien guindé é tou é tou avèk in lankadroman an fonksyonèr mé shapoté par bann gran-gran fonksyonèr lé pa dakor vréman avèk noute rényonèzté.
Mwin la panss dann mon kèr, provi k’i éfass pa lo koté maronaz pars maronaz sa la fé avanss anou in bonpé késtyon d’la lang kréol La Rényon. Mi di maronaz mé in pé noré di lo koté militan é mi yèm bien so mo-la galman. In souvnir d’militan, pou amontr azot kan i kapitil dovan lofissyalité, néna in risk :
Mi rapèl l’ané 1981 Mitterrand i dovien prézidan La Répiblik avèk in bon kantité l’avansman sossyal, in pé la panss dann zot kèr i fo ni arète avèk lo maronaz épi ni rante dann in lofissyalité popilèr é momandoné mi panss bonpé la rogrété kékshoz konmsa sirtou ké an parmi bann z’om de pouvoir néna sak, dann zot projé, l’avé prévi d’kass lo rin lo parti kominis. Poitan Paul téi di linyon sé la lite é la lite i kontinyé mèm si linyon i fonkssione.
Mi panss nou va rogrète lo tan an politik lo maronaz téi vanj konte lofissyalté pou pèrmète anou déssèrtin bon kalitatif an avan olèrk inn sèrtène konplissité — sa i apèl konpromission — fé pou aféblir noute rényonèzté
A bon antandèr salu !
Justin
Mézami zot i koné lo kozman k’i di konmsa : « la loi sé lékspréssyon la volonté zénéral. ».Poitan défoi ou lé a’dmandé kossa i lé oziss volonté (…)
1993- La disparition de Lucet Langenier. Elle a été brutale, prématurée et a frappé douloureusement non seulement sa famille mais aussi ses (…)
10 000 citoyennes et citoyens – paysans, scientifiques, médecins et victimes – se sont mobilisés dans plus de 60 villes en France pour alerter sur (…)
La Réunion fait partie des régions françaises les plus touchées par les conséquences sanitaires, sociales et judiciaires de la consommation (…)
Médam zé Méssyé, la sossyété zot i ansouvien lo tan l’avé lo pou. Sa té in problèm pou zabitan noute péi pars pou-la sa i grate la tète, é i rann (…)
Les députés ont inscrit dans la loi un premier objectif d’atteindre « 87,5% » du Smic dès le 1er janvier 2026, tout en assurant de « prioriser le (…)
Le 16 juin 2025, le Tribunal administratif de Paris a suspendu en référé l’arrêté du 26 février 2025 ordonnant le blocage de 17 sites (…)
Les cours du pétrole ont connu une nette hausse à partir de la deuxième quinzaine du mois de juin, portés par l’extrême tension au Moyen-Orient et (…)
Le Président des Etats-Unis, Donald Trump a ordonné le bombardement de trois sites nucléaires en Iran, dans la nuit du 21 juin 2025. Dans une (…)
Des manifestants, réunis le 23 juin devant les institutions européennes, ont demandé la suspension de l’accord d’association liant l’UE à Israël. (…)
L’État poursuit son engagement en faveur de la transition énergétique et de la décarbonation de l’électricité à La Réunion. À l’issue d’un appel à (…)
Dans les départements d’outre-mer, près d’une femme sur deux qui devient mère ne vit pas en couple, configuration familiale bien plus fréquente (…)