Mon pti kolonyalis ilistré-5 : lo film la mor Thomas Sankara

16 séptanm 2016, sanm Justin

Ziska zordi lé pa sir k’i koné bien listoir la mor Thomas Sankara. Par ébzanp i koné pa bien kèl rol Blaise Compaoré la zoué dann sète afèr-la. Li té i vé an avoir lo pouvoir é toultan ké Thomas té vivan li l’avé poin okine shans. Sankara té in éro polpilèr é si l’avé solman mète ali dann kasho lo pèp Burkinabé n’oré vanjé pou li.

Moin la fine ékri Sankara té i viv pa konm in shèf d’éta : li téi manj lo miyé konm bann péizan son péi, li té i roul dann in vyé loto Pézo, li l’avé siprime son l’indemnité prézidansyèl, li téi plant pyé d’boi dann tout kartyé li té i vizit, li téi vé mèm diminyé lo salèr bann birokrate, lo bann minis té i voiyaz pi an promyèr mé an klass tourist. Mé sirtou, dann tout vizit ofisyèl, dann tout rényon rant bann shèf d’éta, li té i di : « I fo arète pèye la dète, pars si i arète pa nout bann péi n’ora poin zamé la kapasité pou dévlop azot ».

Moin la fine dir Charles Taylor l’avé domann Sankara in kou d’min pou pran lo pouvoir dann son péi, Lo Libèria é lo shèf lo Burkina faso té i vé pa ède ali, la mèm domann ali pou kite lo péi é alé instal ali in n’ot koté. Lo prézidan la Kote d’Ivoire té i san son pouvoir ménasé par lo pouvoir popilèr dann Burkina Faso. Mèm la Libye téi vé élimine Sankara pars téi falé in sèl shèf dann la réjyon é l’été Khadafi. Lo bann sèrvis fransé téi vé siprime lo pouvoir Sankara dann Burkinabé, pars lo ga té i amenn in politik kont lo bann z’intéré fransé.

Final de kont bann robèl la mont in komando épi zot la rant dann lo syèz lo komité révolisyonèr. An promyé banna la tir dsi té Sankara é apré la tyé ankor son 12 dalon. Sankara mor, son révolisyon té antéré. Blaise Compaoré la pran lo post prézidan é d’apré sak demoun i di, dopi so zour-la lo péi la ro-dovni lo pli pov ké nana dans lo mond : l’agrikiltir la dékliné, bann pyé d’boi planté dann bordaz dézèr la sèk an plas, la prodiksyon miyé la diminyé é banna la kontinyé pèye la dète avèk La frans k’i étrang lo péi. Lo Burkina Fasé lé touzour, pou son malèr, dann la zone lo fran CFA é la Frans anmayé dann La Frans-Afrik.

Nb : lo trant é in oktob l’ané 2014 Compaoré té ranvèrsé par in révolisyon popilèr apré 27 z’anéd’pouvoir. Li la sov dan la Kote d’Ivoir é lo péi i rofiz romète ali rant lé min lo gouvèrnman burkinabé pou li ète zizé. Mi pans toulmoun i konpran bien pou kosa par raport lo rol la Kote d’ivoire épi lo role La Frans dann lo konplo 1987.

Padport

Signaler un contenu

Inn modékri, inn ti lavi, inn komantèr ?


Témoignages - 80e année

La pès kabo

5 juillet, par Christian Fontaine

Kan i ariv Novanm-Désanm-Zanvié, domoun i réziste pi ek la salèr. Zène-zan i mars dann somin, zène-fi i roul an dékolté ; sétaki i rod in manir po (…)


+ Lus