
La vérité lé tétu ! i pé pa tourn ali lo do kontinyèlman !
4 juillet, parMézami, mon bann dalon, si in zour in listorien i désside rakonte anou bien konm k’i fo listoir La Rényon, mwin lé sirésèrtin li va parl anou (…)
13 out 2014, sanm
Matant Zélida la ékrir Justin :
Mon shèr nové, mon spès salté, rouj-de-fon dovan l’éternité. Na in pé d’tan mi suiv azot é konm di lo kont I diré bien zot i vé ramenn La Rényon dann tan la marine a voil, dann tan l’om dé kavèrn si zot i vé bien. Pou kosa mi di sa ? Pars i rosanm zot lé kont l’angré, zot lé kont lo lézèrban, zot lé kont bann z’insèktisid, zot i di pa zot lé kont l’irigasyon mé près,é poitan sé sa k’i donn anou zoli légime zoli frui,,. sé sa k’i done anou in rannman 75 tone kann l’éktar. Si lé pa vré ! Si mi manti, koup mon bra lo san i singn pa. Pou kosa zot lé kont la modèrnité konmsa ? Sa i rapèl amoin in famiy dann tan la gèr 39-45 é mèm in pé apré. Té in famiy pov mèm ! Out momon avèk out papa la bien konète banna… Té i di zot non épizapré té i razout "mizèr" intel-mizèr : mésyé mizèr, madam mizèr, zanfan mizèr, étsétéra la ké lo ra... ébin, sa téi plant arienk mayi, magnok, ék poi. Kan téi fé in rékolt, téi arplant tout suit lo mèm z’afèr. Lo pli joli-fasonn parlé !-té lo magnok, kan téi arash in pyé téi pik in boi mèm l’androi. Si tèlman ké lo magnok té fine ariv shéti, par-la la grosèr mon gro doi d’min, dizon in gro sosis Strasbourg. Alé azot kontinyé konmsa, sé sa k’i atann anou si lo mond lé asé yonkou pou rant dann zot pano. Tok ! Pran sa pou toi !
Justin la fé pou répons :
Mon vyé matant k’i koz touzour la boush rouvèr. Moin osi mi suiv aou dépi kék z’ané.Mi pé dir, moin lé près pa dakor san-pour-san avèk ou… Dabor lé pa bien korèk krétik bann moun mizèr pars si zot lé konmsa, la plipar d’tan zot la pa domann zot mové déstin. Lé vré mon momon avèk mon papa la bien konète azot é si mi tronp pa la pa arienk in foi famiy-la l’avé bézoin in dépanaz é demoun téi ède azot in pti pé, mé bon kèr. Mé la pa pou sa i fo rir d’zot ! Astèr, kan ou i di bann rouj lé kont la modèrnité ou i vé dir zot lé kont sak té la modèrnité fi-t’in tan : la modèrnité dé-pasé, kan téi mète l’angré san konté, kan téi aroz san port atansion l’igrométri, kan té a la mod pratik arienk la monokiltir, kan téi rotourn la tèr vant an l’èr donk téi mète lo pli bon désou é lo pli mèg anlèr, kan téi konsidèr la tèr konm in matyèr inèrt té i fo bour ali ziska la gèl sak i fo pou grandi bann plant, fètilizan li, l’angré li, l’inséktisid li, lézèrban li é tout lo tranbleman. Té i pran mèm pa kont l’éshofmann klima... Sa la modèrnité sa matant ? Non sa la pa la modèrnité, sa sé lo gaspiyaj nout patrimoine. Lo vré modèrnité matant, dann l’agrikiltir sé in manyèr kiltivé k’i détrui pa nout patrimoine, k’i réspèk nout natir, é an mèm tan k’i ranpli lo boujarron bann demoun. Anplis ké sa, in l’agrikiltir k’i mète anou dann shomin lo dévlopman dirab. Ou i oi matant, nana modèrnité é modèrnité, é lé dé la pa la mèm shoz. Tok ! Pran sa pou ou !
Justin
NB Lans inn pik ! Pik, sa in mo -kisoi in vèrb, kisoi in non, kisoi in l’adzéktif- sa lé bien anploiyé dann la lang kréol. Si zot i vé alé oir sa dann diksyonèr Alain Armand, sansa dann diksyonèr Daniel Honoré. Fé travay zot koko, mète an mouvman zot diksyonèr intèryèr, koz èk kamarad. Sa in bon tik-tak kont Alzaymèr. Ni artrouv !
Mézami, mon bann dalon, si in zour in listorien i désside rakonte anou bien konm k’i fo listoir La Rényon, mwin lé sirésèrtin li va parl anou (…)
Au 1er juin, les chiffres du ministère de la Justice ont établi à 84 447 personnes détenues pour 62 566 places. La surpopulation carcérale (…)
Vingt ans après la loi Handicap et au terme de six mois de mission, les rapporteurs Audrey Bélim, (Socialiste, Écologiste et Républicain – La (…)
L’État poursuit les versements d’indemnisations des aides en faveurs des exploitations agricoles sinistrées par le cyclone Garance et la (…)
Pierre Moscovici, président de la Cour des comptes a assuré que “ceux qui peuvent plus doivent contribuer davantage”, car “nos finances publiques (…)
Les discussions sur l’avenir institutionnel de la Nouvelle-Calédonie, menées sous l’égide du président, sont entrées dans le vif du sujet, le 3 (…)
Les cours du pétrole ont connu une nette hausse à partir de la deuxième quinzaine du mois de juin, portés par l’extrême tension au Moyen-Orient et (…)
La Réunion fait partie des régions françaises les plus touchées par les conséquences sanitaires, sociales et judiciaires de la consommation (…)
Sur proposition de Gérard COTELLON, directeur général de l’ARS La Réunion, Patrice LATRON, préfet de La Réunion, a décidé le retour au niveau 2 du (…)
1993- La disparition de Lucet Langenier. Elle a été brutale, prématurée et a frappé douloureusement non seulement sa famille mais aussi ses (…)
C’est dans une ambiance chaleureuse avec un état d’esprit fraternel que les délégués de la Section PCR de Sainte-Suzanne se sont réunis en (…)
La section PCR du Port apprend avec une profonde tristesse le décès de Nadia PAYET, ancienne déléguée syndicale CGTR. Militante engagée et (…)