Noute kuizine sé note kuizine

Noute kiltir sé noute kiltir : Réspèkte ali konm ni réspèke sète lé zot

22 avril 2022, sanm Justin

Mézami, zot i koné lo manzé i apèl « La bouillabesse »sansa « Choucroute ». Kossa zot i diré si in moune la Rényon, in kador pou fé la kuizine, i désside alé la-ba dan la Franss pou rovizite - i paré sé konmsa k’i apèl sa – bande manjé-la. Mi panss zot i diré in pé la tète la bloké é zot noré rézon.

Pou kossa ? Pars bande manjé-la sé bande rossète demoune l’ote koté laba avèk son konpozission, son préparassion, son kuisson é dizon pli klèrman sa i roprézante lo jénie bande demoune i kui koméla manjé konmsa. Mi admire azot é mi réspèkt azot.

Astère, zot i pé ésplike amwin pou kossa in pé i pran lo droi « rovizite » noute rogaye sossis. Ro voir son prosséssus kuison, rovoir son konpozission é fors-a-fors transforme noute rougaye sossis épi fé an sorte k’i modifyé pirman é sinploman noute kyuizine rényoné. La poin lo droi fé in n’afèr konmsa épou mon par mi oi sa konm in latanta konte noute kiltir.

Mézami, in n’afèr konmsa i dovré z’ète défandu fé, antouléka défandu d’apèl rougaye sossiss in pla manzé ké sé pa ditou in rogaye sossis. Apèl sa lo sossis du chef, apèl ali ankor sossis a la tomate épi o zépiss. An fin apèl sa konm zot i vé, mé sirtou pa rogaye sossis. Noute rogaye sossis sa sé kétshoze lé né dann tèlétèl sirkonstanss, néna in processus kuisson, néna in konpozission é li lé rokonéssab par toute rényoné bande papiye la lang la pankor brilé. Alor, maye pa, aprande a fèr lé pa défandi, mé batize pa li in nom i mérite pa li.

Astère di amwin in n’afèr pou kossa bande lékol kuizine i amontr pa – téori+pratik – fé la kuizine rényonèze ? Pou kossa i amontr arienk la kuizine fransèz, sansa éropéenne. Pars noute kuizine i pé pa apèl kuizine ! Pars noute manjé i pé pa pèl manjé ? Final de konte mwin lé a d’mandé kèl protèkssion ziridik noute rogaye sossiss i pé bénéfissyé, lèl l’apélassion kontrolé i fo done ali, konmsa li konsèrv son lorizinalité.

Otroman li sar vitman-vitman ataké é li va disparète… atake in kuizine sé atake in kiltir é atak in kiltir sé atake in pèp é oila pou kossa mi di ni pé pa lèss fère sa. Antansyon la kolèr kréol rényoné.

Noute kuizine sé noute kuizine, nout kiltir sé noute kiltir. Réspèkt ali konm ni éspèkt sète lé zot.

Justin

Padport

Signaler un contenu

Inn modékri, inn ti lavi, inn komantèr ?


Témoignages - 80e année

La pès kabo

5 juillet, par Christian Fontaine

Kan i ariv Novanm-Désanm-Zanvié, domoun i réziste pi ek la salèr. Zène-zan i mars dann somin, zène-fi i roul an dékolté ; sétaki i rod in manir po (…)


+ Lus