
La vérité lé tétu ! i pé pa tourn ali lo do kontinyèlman !
4 juillet, parMézami, mon bann dalon, si in zour in listorien i désside rakonte anou bien konm k’i fo listoir La Rényon, mwin lé sirésèrtin li va parl anou (…)
5 févrié 2016, sanm
Mi koné pa si zot i rapèl fi-t’in tan la-ba, dann La Frans, bann-la lé désid sinplifyé l’ortograf fransé. La fé tout in gran diskisyon pou sa : bann suiss, avèk bann bèlj, épi bann kanadien é d’ot ankor, an parmi bann péi la frankofoni, la donn la min épi la fé in réform : la modifyé lo fasonn ékrir 2400 bann mo, la modifyé osi bann z’akor lo partisip pasé, la diminyé lo nonm do ka i mète l’aksan sirkonflèks épi d’ot z’afèr ankor . Si sa i intérès azot, zot i pé oir sa dsi l’internet pars lo minis l’édikasyon nasyonal la désid fé rant sa dann bann liv l’ékol moi d’séktanm.
Moin lé sir in pé va domandé pou kosa Justin l’apré mète son kiyèr sal dann marmit i kui pa pou li. Lé vré, moin pèrsonèl moin la poin arien pou pèrd ni pou gagné la-dan mé sa i fé pans amoin kékshoz. Kosa ? Lo manyèr ékri dann la lang kréol la Rényon. La fé in manyèr l’ané 1976, l’a fé in manyèr l’ané 1977, in n’ot l’ané 1984, épi la fé ankor l’ortograf Tangol. Ou i parl si shak foi bann z’advèrsèr nout l’ékritir la agoniz anou, pars zot i vé lo kréol étimolozik… Inn sort z’anbrokal la lang san tienbo kont lo l’aprantisaz la léktir épi l’ékritir, san tienbo kont galman bann moun i ékri fonnkèr épi shanté dann lo lang kréol La Rényon, san kas la tète pou bann kréolofone in pé partou dsi la tèr.
Ankor inn-dé mo pou dir si la sinplifyé l’ortograf mé la pa rann sa obligatoir dan La Frans pars bann kriyèr d’nuit la mète a kriyé pou dir zot i vé pa in réform konmsa, pou dir zot i vé gard lo l’ortograf z’ot aryèr-aryèr-gran papa. Alor lo vyé avèk lo nèv i viv inn koté l’ot é sa i fé bate la lang in bonpé d’moun. Alor i ékri « ognon » osinonsa « oignon », « nénufar » sansa « nénuphar ». Dsi kèl i, dsi lèl u, i mète lo shapo ? Konm de koi, lé konpliké pou fèr sinp . Fransh vérité !
Mézami, mon bann dalon, si in zour in listorien i désside rakonte anou bien konm k’i fo listoir La Rényon, mwin lé sirésèrtin li va parl anou (…)
Au 1er juin, les chiffres du ministère de la Justice ont établi à 84 447 personnes détenues pour 62 566 places. La surpopulation carcérale (…)
Vingt ans après la loi Handicap et au terme de six mois de mission, les rapporteurs Audrey Bélim, (Socialiste, Écologiste et Républicain – La (…)
L’État poursuit les versements d’indemnisations des aides en faveurs des exploitations agricoles sinistrées par le cyclone Garance et la (…)
Pierre Moscovici, président de la Cour des comptes a assuré que “ceux qui peuvent plus doivent contribuer davantage”, car “nos finances publiques (…)
Les discussions sur l’avenir institutionnel de la Nouvelle-Calédonie, menées sous l’égide du président, sont entrées dans le vif du sujet, le 3 (…)
Les cours du pétrole ont connu une nette hausse à partir de la deuxième quinzaine du mois de juin, portés par l’extrême tension au Moyen-Orient et (…)
Mézami, mon bann dalon, mi panss zot i rapèl la mortalité, laba dann Moris, lo gran kiltirèl épi politik Dev Virashwamy ; li lé mor na pwin lontan (…)
La dette française atteint 114% du PIB au premier trimestre, soit près de 48.800 euros par Français. De fait, des crédits initialement prévus « ne (…)
La Réunion fait partie des régions françaises les plus touchées par les conséquences sanitaires, sociales et judiciaires de la consommation (…)
Sur proposition de Gérard COTELLON, directeur général de l’ARS La Réunion, Patrice LATRON, préfet de La Réunion, a décidé le retour au niveau 2 du (…)
1993- La disparition de Lucet Langenier. Elle a été brutale, prématurée et a frappé douloureusement non seulement sa famille mais aussi ses (…)