Plantèr i aspèr la koupe kann i komanss, é nou néna déza in moi d’rotar

25 zwiyé 2023, sanm Justin

Zordi nou lé lo 25 zilyé. Néna poin kékshoz i étone azot in pé ? Si zot la pran la route sé zour issi, zot i trouv pa i manke demoune dann shomin ? Sépa si zot la fine domande azot oussasa la koupe kann la fine passé. Dabitide promyé somenn zilyé la koupe la fine komanssé, in pé avan pou Boi-Rouz, in pé apré pou lo gol. Mé sète ané, arien a fèr, la koupe i vé pa komanssé. Mèm bande zésséyaz téknik la pankor fé.

Biensir bande plantèr lé trakassé, é bande zizinyé zot ossi zot i domande kansa so koupe-la va komanss pou vréman. Kèl prtoblèm l’arivé ? Na poin pyèss la kassé dann l’izine kann : défoi, sa i ariv mé sète ané la pa sa. Sète ané d’apré sak i paré sé lizine kouran k’i ariv pa pou dékolé. I parétré sa sé la fote lo travaye lé ankor pou fère dsi lizine-la kissoi Sintandré, kissoi Sin-Lui.

L’ané dèrnyèr, téi marsh avèk charbon épi la bagasse. sète ané li doi marsh avèk bande péllé do boi épi avèk la bagasse. Bande péllé — la, sa i sorte an Amérik : i fo dir i sorte loin, mé la pa pou sa ké néna lo rotar. Si néna lo rotar lété pars i fo ransform lizine kouran pou ké li gingn ansèrv lo bande péllé é Boi-Rouz konm lo Gol i ariv pa fé lo travaye k’i fo.

Sa i aranz pa l’afèr bande plantèr : kann mir, lo ra i rante dédan é ii détrui la prodikssyon. Kann koupé, li sèk o ta é lo sik i kol shomin épi i sava. An pliss banna i vé prépar vite la prodikssyon 2024 mé inpossib si la koupe 2023 i tarde pou démaré.

Déza la commission miks d’izine konm lo prézidan la shanb l’agrikiltir i di la prodikssyon sar pa ossi famé k’i di. Déssèrtin plantèr i domande si zot nora poin intéré arète avèk kiltir-la mèm si zot i koné shanj kiltir lé pa si tèlman fassil. Bande travayèr pou koupe kann lé la, mé zot i pé pa komanss travaye.

L’opinyon piblik i trakass pa, sirman la prèv ké kann lé pi si inportan ké sa. Amoinss ké la fine tir in tré dsi, alé oir sé kant mèm ladan ké néna bonpé travayèr épi shef f’antropriz é sé ladan ké noute péi i pé fé l’invèstisman k’i fo pou dévlope lékonomi. Ni koné bien kann sa i pé ansèrv konm baz pou lindistri rényonèz ; ni koné sé li k’i pé ansèrv pou divèrsifyé noute prodikssyon. Nou ni koné, mé l’éta avèk bande kapitalist zot i oi pa lé shoz konm nou si lo poinn-vizé lo dévlopman noute péi.

Pétète i fodra mète azot in pé lo poin dsi lo i...

A bon antandèr, salu.

Justin

Padport

Signaler un contenu

Inn modékri, inn ti lavi, inn komantèr ?


Témoignages - 80e année


+ Lus