Poisson i pouri par la tète, é la sosyété par sak i tienbo lé komande.

8 févrié 2021, sanm Justin

Mézami, mi yèmré koz avèk zot sèryèzman, dsi in n’afèr sèryé. Bien sir,sa lé sèryé, pars l’avnir nout péi sa sé in n’afèr sèryé. Mi panss zot ossi zot i oi sa konm mwin. Amwins zot i panss an promyé in moun i doi panss son zintéré, é aprésa lo lintéré zénéral : mi koné demoun i di si mi amène la politik tèl parti sé pars mwin na dé shoz a gagné avèk parti-la é mi pé dir azot sa i agass amwin san pour san.

D’apré zot lé méyèr d’ète individyalist, sansa d’ète dann sanss lintéré zénéral ? In pé i di la sosyété zordi ni viv dodan, lé individyalist : sa in drol zafèr, zot i panss pa ? In sosyété sa sé in koléktif é pa solman in rassanbloman bann zindividyalité, épi zot zintéré individyalist. In sosyété sé konm in landroi demoun i trouv pliss zintéré ké si zot lé toussèl. Anparmi lé méyèr pou mwin, ala pou kossa mi viv an sosyété. Si dann in sosyété in pé i ral a « u » ! d’ot i ral a « dya » ! nou lé dann in sosyété i marsh pi bien-in pé i diré la fini par pèrde son repère , é èl la fini par pèrde son repère pars èl la fine pèrde son valèr.

Son valère, sa sé la démokrasi, é si la sosyété la fine pèrd son bann valèr, sa i vé dir la démokrasi lé déglingué , kaziman an dékonpozissyon. Mé antansyon, ni koné lo kozman :poisson i pouri par la tète.zot i koné sa ?Mwin ossi mi koné sa é agard azot bien, shak foi k’inn sosyété lé an dékonpozission, sa i vé dir la tète lé apré dékonpozé.. si ni rogarde La franss, ni pé dir èl lé konmsa é si èl lé konmsa toute sak i toush aèl d’in pé pré i vien konmsa : li pouri ossi anplis son rézon partikilyé pou li pourir.

Zordi, kan mi antann déssèrtin komantèr dsi bann délinkan, lo pélé , lo galé k’i amenn anou lo mal.Dann mon kèr mi panss lé pli fassil fé port lotèr dsi bann dèrnyé é obli la résponsabilité sak lé anlèr, é néna pliss linflianss ké sak lé anba. Donk, mézami, si nou néna in zizman pou porté lé possib aporte in pé bann nianss ladan :si bann ti kolon néna zot prop résponsabilité, bann moun la ote néna sète zot é mi diré zot lé pli résponsab. Dann in sosyété konm la n’ote la résponsabilité i komanss par la tète, si la tète lé débordé i fo èl i ansort aèl, pars sé èl lé résponsab, pa l’moun anba lé résponsab.An touléka bien moinss ké lo moun an-o.

Mi di é mi rodi é sa l bien vré : « Poisson i pouri par la tète » é mi invite azot rofléshi la dsi. Mé sa i doi pa lèss anou inflianssé par zot : i fo rézist azot !la rézistanss sé la klé.

Padport

Signaler un contenu

Inn modékri, inn ti lavi, inn komantèr ?


Témoignages - 80e année


+ Lus