Pou band propriyétèr zésklav la konpanssé, pou band viktime zéro kalbass

17 mé 2021, sanm Justin

« Otoué Sarda, toué la roul anou, toué la roul anou dan la bou. » ! Mi koné bien déssèrtin rante zot i koné shanté Ziskakan-Axel Gauvin la fé lo parol-i anparl labolissyon 20 déssanb 1848. Nout toute i koné dann kèl kondissyon la fé labolissyon-la é sirtou koman band zésklav la pass d’in léta zésklav dann léta zangazé : té pa lo mèm zafèr pars lété pa lo mèm éstatu ziridik, mé lété pa in vré libérassyon konm ni koné.

Néna dé-troi zour Témoignages la anparl la loi Taubira : in rokonéssans lesklavaz épi la trète konm krime konte limanité épi in bande mézir pou akonpagné. In sélébrasyon lo dis mé, linformassyon band sitoiyin, labolission lo loi dsi la konpansasion band zésklavazist, lékritir dann program lékol. Mé néna in kékshoz i mank malorozman, sé la réparassyon pou band viktime lo dë krime kont limanité, lésklavaz épi la trète.
Zistoman si zordi i ral déyèr pou répar lo krime, dann tan la pa obliye réparé pou déssèrtin. Pou kissa d’apré zot ? Pou band zansien propritétèr zésklav par raporte zot l’avé pi a dispozission la fors travaye band zésklav… Zot la réklamé épi par in loi lo parlman la akorde azot in réparassyon. Mé kan la parl lindamnizassion band viktime, zorèye koshon dann marmite poi.

Nou pé anparl de sa , mé zordi néna in kékshoz nouvo : in komité syantifik la travaye dsi lo konpanssasyon é la fé in band fishié pou bien mark kissa la gagné é konbien la gagné. Donk zordi, an prinsipe, néna kékshoz i pé pa kashyété, si nout zansète lété ésklav sansa si zot lété ésklavazist é si apré labolissysyon zot la gingn larzan é konbien o sinonsa zot la pa gagné...I paré arienk pou La Rényon néna dë san paz dsi konpanssasion-la.

Mi doute pa sar in dokimand’travaye san tardé, mé an touléka sé dé paz é dé paz listoir band koloni va rouvèr pou éklère anou dsi nout passé. In pa an avan dan la konéssans, mé in paké problèm lé pa rézolu é mi panss in band solission pou fé avanssé...

Padport

Signaler un contenu

Inn modékri, inn ti lavi, inn komantèr ?


Témoignages - 80e année


+ Lus