
Mal-do-mèr dann sarèt
28 juin, parLo zour la pokor kléré, Zan-Lik, Mariz é sirtou Tikok la fine lévé, mèt azot paré. Madanm Biganbé i tir zot manzé-sofé, i donn azot, zot i manz. (…)
23 octob 2020, sanm
Mézami, nou la fine parl sa dann nout zoinal témoignages. Sa ? Kèl sa ? Sinploman in plantasyon bann zansien té i koné bien isi La Rényon, lo mapinm. Lé domaz mé moin néna dan l’idé mapinm(sa i apèl galman sorgho, sansa gro mil)la vni rar konm korn lapin isi La Rényon.
Domaz pou kosa ? Pars sa in kiltir la prèss pa bézoin dolo pou fé pouss ali. An touléka, i fo moins dolo ké mayi si tèlman dan La frans néna bann plantèr la ranplasdann in bonpé landroi zot plantasyon mayi par lo sorgho pou nouri zanimo. Dann l’afrik laba é dann in péi i apèl Burkina Faso, gouvèrnman la ankouraz bann plantèr a plant sorgho. Pou kosa ? Dabor pars demoun i manz sa laba, épi pars lo grin i ansèv pou fé dopain konmsa i konomiz dsi lo linportasyon doblé.
In zour m’a rode dsi l’internet tout sak i pé fé avèk sorgho, son grin, son paye, son rasine é mi pans zot va rogrète nout paran la lèss plantasyon-la tonbé mé lé pa tro tar pou arkomansé.. mé zordi mi vé sinploman dir konm klima i shanj par raport lo dérègloman, dann désèrtin l’androi i fo, kan lé posib, ranplass in kiltir par in n’ot, moinss gourman an lo, épi la pa bézoin l’angré épi tout sort kalité la salté shimik pou fé poussé épou anpèsh shipèk manzé.
Mi sort lir dann zoinal Madégaskar laba, gouvèrnman la lans in kanpagn pou plant rakète rouz dann sid lo péi. Si zot i sava rode dann zot l’ordinatèr zot va oir rakète rouz lé bon pou in ta d’zafèr : lo frui i pé manzé, é sa lé bon pou d’moun épi pou zanimo, lo fèye lé bon osi, lo rasine i ansèrv pou soign maladi. Aprésa i pé transform ali pou fé bann pomade, luil, la grèss, médikaman, biskui, dopin é tout in kantité d’zafèr.
Solman in bonpé i di zot i koné sa, é zot i parl galmn moringa-mouroung – jatropha-tantan-mé lo problèm sé ké dolo lé rar dann sid é kont lomank lo kosa i fé ?,. Dolo avèk l’agrikiltir ala in bèl problèm, mé la pa bann problèm san solisyon.
Lo zour la pokor kléré, Zan-Lik, Mariz é sirtou Tikok la fine lévé, mèt azot paré. Madanm Biganbé i tir zot manzé-sofé, i donn azot, zot i manz. (…)
Le calendrier scolaire élaboré par le Rectorat pour les 3 prochaines années est désormais connu et fait débat. Pour cause, à l’exception de (…)
Sur proposition de Gérard COTELLON, directeur général de l’ARS La Réunion, Patrice LATRON, préfet de La Réunion, a décidé le retour au niveau 2 du (…)
Le Conseil départemental a décerné, le vendredi 27 juin, les prix « Thérèse Baillif » et « Célimène » lors d’une cérémonie organisée dans (…)
Les cours du pétrole ont connu une nette hausse à partir de la deuxième quinzaine du mois de juin, portés par l’extrême tension au Moyen-Orient et (…)
Mé dam zé méssyé, la sossyété,dsi la késtyonn fors néna la fors natirèl, sak wi gingn an néssan épi an grandissan korèktoman. Mwin lé sirésèrtin (…)
Le 16 juin 2025, le Tribunal administratif de Paris a suspendu en référé l’arrêté du 26 février 2025 ordonnant le blocage de 17 sites (…)
Le Président des Etats-Unis, Donald Trump a ordonné le bombardement de trois sites nucléaires en Iran, dans la nuit du 21 juin 2025. Dans une (…)
Les élus de Guadeloupe ont adopté des résolutions « sur la fusion des deux collectivités, sur les compétences et l’autonomie fiscale », le 17 juin (…)
Des manifestants, réunis le 23 juin devant les institutions européennes, ont demandé la suspension de l’accord d’association liant l’UE à Israël. (…)
L’État poursuit son engagement en faveur de la transition énergétique et de la décarbonation de l’électricité à La Réunion. À l’issue d’un appel à (…)
Normalien et énarque, chercheur en philosophie politique, Bruno Guigue est professeur invité à l’Université normale de la Chine du Sud (Canton) et (…)