
Kèl volonté zénéral ! In pé la boir kossa !
30 juin, parMézami zot i koné lo kozman k’i di konmsa : « la loi sé lékspréssyon la volonté zénéral. ».Poitan défoi ou lé a’dmandé kossa i lé oziss volonté (…)
Zistoir pou rakont dsi galé
27 mé 2020, sanm
D’apré sak nou la lir dann zournal samdi, Izangrin lo lou la pass pré-konm i di. In pé plis bann péizan téi i règ son kont inn foi pou inn bone foi. Son ké la kass zis a tan pou pèrmète ali sové.mé Pandann tan-la li la pat rap poisson ditou é son famiy k’i atann ali dan la fain. Anpliské sa, in foi an plis Ronar la oué ali in pate koshon pou mète ali dann in mové pass. Bon pou sa mèm ! zistoir-la lé ankor long sa, mé mi pans mète pou zordi in poin final é pétète nou va arvni aprésa dann d’ot zépizod.
Kriké ! Kraké ! Kriké mésyé ! Kraké Madam !
Izangrin i fons son kaz. Li la fain épi li lé an kolèr ! Mi koné pa kosa lé pli for dan li : la kolèr, sansa la fain, la pityé pou son famiy san manzé, sansa son l’anvi vanj ali kont Ronar. Ala li ariv son kaz. Son zanfan i fète ali, konm tout zanfan i fète zot papa mé son madam i fé sign ali marmaye lo vant lé vide. Sak lé bizar, sa i ankouraz pa li alé rode manzé tout suit, mé li sava tir son vanzans. Sanm pou li sé sé ké lé pli irzan… Son madam d’in sèl kou d’èye i konpran la sisyasion é èl i oi néna in sèl zafèr pou fèr.
Ronar, son koté, la gingn in bon akèye é son pti famiy lo bouzaron lé bien plin avèk poisson li la souké-anfin « souké », mi antann bien sak mi vé dir-volé lé myé ! Mé li méfyé Izangrin : sa la pa in zanimo intélizan, mé li koné d’ète mové, rankinyé. Sirman l’èr ki lé, si li lé pa mor, li l’apré shèrch ronar pou li tir vanzans. Li di èk son madam : « Vite prépar in li konm pou akèye in mor é pou lo rèss, konm vi koné amoin émi koné aou nou va réaji a la domann ».
Ala Izangrin i ariv ; li domann madam ronar ousa son mari i lé. Lo fanm i lir l’anvi tyé dann zyé lo zènmi son mari. Astèr-la ronar la fine rant dann li, son dé pti pate kroizé dsi son léstoma : pli mor ké li la pa possib… Madam ronar i mète a pléré, a irlé, èl i di : « Ségnèr Izangrin, mon mari lé mor. Mi koné pa kosa l’ariv alim é li lé mor toulbon »… Izangrin, lo zyé i friz é an limèm li d’mann kosa l’ariv ronar mél o madam i arkomans : « Ségnèr lo lou, mon mari la tonm rède mor. Zis si moin la gingn lo tan mète ali dann li d’mor ». Izangrin, dann son kèr i pans sa lé pa posib, poitan ronar i bouz pa, i réspir pa.
Lo lou, i kol shomin, li sava, son pir l’ènmi lé la, é li pé mèm pa vanz ali. Lo lou i pran shomin épi i sar son kaz. Astèr i rèss ali arienk pou alé rode ankor in kou manzé pou son famiy... Kan li lé fine ariv loin ; ronar i sort dann li épi li di èk son ladam : « Ou néna ankr in pé poisson ou la ? Moin la fain é so voiyou d’Izangrin, so l’inbésil, la fine parti sa noir moin la roula li ankor in kou dann la farine ? »
Médam, Mésyé, La Sosyété, si zistoir lé vré, li lé vré, si zistoir lé mantèr la pa moin l’otèr. L’avéinn foi pou inn bone foi, mésyé lo foi, la manz son foi èk in grinnsèl é l kriye partou :
Mon foi ! Ousa i lé mon foi ? Rann amoin mon foi !
Zistoir i arète la pou l’instan.
Mézami zot i koné lo kozman k’i di konmsa : « la loi sé lékspréssyon la volonté zénéral. ».Poitan défoi ou lé a’dmandé kossa i lé oziss volonté (…)
1993- La disparition de Lucet Langenier. Elle a été brutale, prématurée et a frappé douloureusement non seulement sa famille mais aussi ses (…)
10 000 citoyennes et citoyens – paysans, scientifiques, médecins et victimes – se sont mobilisés dans plus de 60 villes en France pour alerter sur (…)
La Réunion fait partie des régions françaises les plus touchées par les conséquences sanitaires, sociales et judiciaires de la consommation (…)
Médam zé Méssyé, la sossyété zot i ansouvien lo tan l’avé lo pou. Sa té in problèm pou zabitan noute péi pars pou-la sa i grate la tète, é i rann (…)
Les députés ont inscrit dans la loi un premier objectif d’atteindre « 87,5% » du Smic dès le 1er janvier 2026, tout en assurant de « prioriser le (…)
Le 16 juin 2025, le Tribunal administratif de Paris a suspendu en référé l’arrêté du 26 février 2025 ordonnant le blocage de 17 sites (…)
Les cours du pétrole ont connu une nette hausse à partir de la deuxième quinzaine du mois de juin, portés par l’extrême tension au Moyen-Orient et (…)
Le Président des Etats-Unis, Donald Trump a ordonné le bombardement de trois sites nucléaires en Iran, dans la nuit du 21 juin 2025. Dans une (…)
Des manifestants, réunis le 23 juin devant les institutions européennes, ont demandé la suspension de l’accord d’association liant l’UE à Israël. (…)
L’État poursuit son engagement en faveur de la transition énergétique et de la décarbonation de l’électricité à La Réunion. À l’issue d’un appel à (…)
Dans les départements d’outre-mer, près d’une femme sur deux qui devient mère ne vit pas en couple, configuration familiale bien plus fréquente (…)