Sak i done la rou i ral pa sharèt !

23 mars 2013, par Justin

Mi sort antann, l’Erop l’apré fé ankor in bon n’afèr. Apré an avoir pèz dsi lo vant Portigal, l’Espagn, l’Itali. Apré an avoir pas kalou dsi lo vant la Grès, ala ké li l’apré okip lo ka in péi i apèl Chipr. Ousa i lé so Chipr-la ? Dan la mèr Méditérané. Arzout èk sa, li lé divizé an dé, in bout lé aliansé avèl la Tirki, in bout lé indépandan. Son bank lé kaziman an fayit épi lo péi li mèm na in dèt parl pi sérié san pour san son PIB. L’èr-la, l’Erop la désid èd Chipr. Tansion pangar, in zour l’Erop i désid èd aou ! Ou lé mor définitivman.

Donk la Troïka la pas par-la. La Troïka, sa sé la BCE, la Komision éropéène, épi lo FMI, li la bien diskit avèk lo prézidan lo péi épi la fé in propozision. Inn, la BCE va anprèt Chipr dis miliar l’éro é bann Chipriyot va démay azot pou trouv sis miliar l’éro. Koman li va fé, vik sa i trouv pa sou la pat shoval ? Lé pa konpliké, mèt in l’inpo dsi bann dépo la bank, dsi tout dépo : sak bann gro vaza, bann Rus pou la plipar, é bann ti kolon, bann Chipr. Bana ! Inkroiyab, mé vré, domoun la fons dsi bann gabié é la tir zot l’arzan… anfin, sak zot té i gingn tiré. In pé la parti la bank, mé kan zot l’ariv la-ba, la port té fèrmé.

Bann dépité la vot kont lo plan épi la di zot va trouv in plan B. Prézidan la kour Moskou la domann la Risi pou prèt azot l’arzan : la Risi i vé pa. La dsi, la BCE la di, lindi, si la poin in bon solision, i fèrm lo robiné krédi… i koup karéman lo zizi. Apré Chipr na ka kité la zone euro. Zot i koné la boit Pandor ? Ou i rouv ali, mé ou i koné pa dsi kosa ou i sava bité. An plis ké sa, na in n’afèr i apèl éfé domino. Kan so léfé-la i sava d’in péi ziska in n’ot, son léfé i ranfors épi tout la shèn i ésploz.

Li pé komans Chipr, alé dan la Grès, épi trap l’Itali, épi l’Espagn. Bann gran minis bann gran péi la di, lo sistèm l’éro i risk pa arien. Mé lo risk-la, sa i oi pa dann komansman, sa i oi dan lo firamézir. Dakor, mé bann gran finansié, zot, kosa zot i risk ? Pa granshoz. Konm di lo kont : "Sak i done la rou i ral pa sharèt !" é sé bann pèp k’i ral sharèt, é mi pé dir azot, joug i fé mal kolé bèf.

NB : Done la rou, sé done in pti koud’min in foi kan poul i pèrd in dan. Ral sharèt, sé ral toultan. Donk la pa ditou lo mèm z’afèr.

Justin


Signaler un contenu

Un message, un commentaire ?


Témoignages - 80e année


+ Lus