
C’était un 30 juin
30 juin, par1993- La disparition de Lucet Langenier. Elle a été brutale, prématurée et a frappé douloureusement non seulement sa famille mais aussi ses (…)
23 mars 2013, par
Mi sort antann, l’Erop l’apré fé ankor in bon n’afèr. Apré an avoir pèz dsi lo vant Portigal, l’Espagn, l’Itali. Apré an avoir pas kalou dsi lo vant la Grès, ala ké li l’apré okip lo ka in péi i apèl Chipr. Ousa i lé so Chipr-la ? Dan la mèr Méditérané. Arzout èk sa, li lé divizé an dé, in bout lé aliansé avèl la Tirki, in bout lé indépandan. Son bank lé kaziman an fayit épi lo péi li mèm na in dèt parl pi sérié san pour san son PIB. L’èr-la, l’Erop la désid èd Chipr. Tansion pangar, in zour l’Erop i désid èd aou ! Ou lé mor définitivman.
Donk la Troïka la pas par-la. La Troïka, sa sé la BCE, la Komision éropéène, épi lo FMI, li la bien diskit avèk lo prézidan lo péi épi la fé in propozision. Inn, la BCE va anprèt Chipr dis miliar l’éro é bann Chipriyot va démay azot pou trouv sis miliar l’éro. Koman li va fé, vik sa i trouv pa sou la pat shoval ? Lé pa konpliké, mèt in l’inpo dsi bann dépo la bank, dsi tout dépo : sak bann gro vaza, bann Rus pou la plipar, é bann ti kolon, bann Chipr. Bana ! Inkroiyab, mé vré, domoun la fons dsi bann gabié é la tir zot l’arzan… anfin, sak zot té i gingn tiré. In pé la parti la bank, mé kan zot l’ariv la-ba, la port té fèrmé.
Bann dépité la vot kont lo plan épi la di zot va trouv in plan B. Prézidan la kour Moskou la domann la Risi pou prèt azot l’arzan : la Risi i vé pa. La dsi, la BCE la di, lindi, si la poin in bon solision, i fèrm lo robiné krédi… i koup karéman lo zizi. Apré Chipr na ka kité la zone euro. Zot i koné la boit Pandor ? Ou i rouv ali, mé ou i koné pa dsi kosa ou i sava bité. An plis ké sa, na in n’afèr i apèl éfé domino. Kan so léfé-la i sava d’in péi ziska in n’ot, son léfé i ranfors épi tout la shèn i ésploz.
Li pé komans Chipr, alé dan la Grès, épi trap l’Itali, épi l’Espagn. Bann gran minis bann gran péi la di, lo sistèm l’éro i risk pa arien. Mé lo risk-la, sa i oi pa dann komansman, sa i oi dan lo firamézir. Dakor, mé bann gran finansié, zot, kosa zot i risk ? Pa granshoz. Konm di lo kont : "Sak i done la rou i ral pa sharèt !" é sé bann pèp k’i ral sharèt, é mi pé dir azot, joug i fé mal kolé bèf.
NB : Done la rou, sé done in pti koud’min in foi kan poul i pèrd in dan. Ral sharèt, sé ral toultan. Donk la pa ditou lo mèm z’afèr.
Justin
1993- La disparition de Lucet Langenier. Elle a été brutale, prématurée et a frappé douloureusement non seulement sa famille mais aussi ses (…)
10 000 citoyennes et citoyens – paysans, scientifiques, médecins et victimes – se sont mobilisés dans plus de 60 villes en France pour alerter sur (…)
La Réunion fait partie des régions françaises les plus touchées par les conséquences sanitaires, sociales et judiciaires de la consommation (…)
Médam zé Méssyé, la sossyété zot i ansouvien lo tan l’avé lo pou. Sa té in problèm pou zabitan noute péi pars pou-la sa i grate la tète, é i rann (…)
Les députés ont inscrit dans la loi un premier objectif d’atteindre « 87,5% » du Smic dès le 1er janvier 2026, tout en assurant de « prioriser le (…)
« Nous préparons actuellement une grande conférence sociale rassemblant responsables politiques, économistes et partenaires sociaux, pour tracer (…)
Le 16 juin 2025, le Tribunal administratif de Paris a suspendu en référé l’arrêté du 26 février 2025 ordonnant le blocage de 17 sites (…)
Le Président des Etats-Unis, Donald Trump a ordonné le bombardement de trois sites nucléaires en Iran, dans la nuit du 21 juin 2025. Dans une (…)
Des manifestants, réunis le 23 juin devant les institutions européennes, ont demandé la suspension de l’accord d’association liant l’UE à Israël. (…)
L’État poursuit son engagement en faveur de la transition énergétique et de la décarbonation de l’électricité à La Réunion. À l’issue d’un appel à (…)
Dans les départements d’outre-mer, près d’une femme sur deux qui devient mère ne vit pas en couple, configuration familiale bien plus fréquente (…)
Une fois de plus, des femmes sont la cible d’une forme de violence lâche, insidieuse et profondément inquiétante : les attaques à la seringue dans (…)