Sé zot bann zènmi la lang é la kiltir kréol La rényon k’i doi roprosh azot dé shoz. A zot d’anval zot vomi !

3 octob 2020, sanm Justin

Yèr soir moin la gingn la shans ékout in konférans dsi lékritir dann kréol rényoné é lo sizé lété : « Pou kosa i fo trouv in grafi, sèl é inik, pou tout sak i vé lir épi ékrir dann kréol rényoné ». Moin la trouv konférans-la lété valab pou vréman. An-plis ké sa lo konféransyé Axel Gauvin téi mank pa konbine son limour natirèl avèk son démonstrasyon syantifik.

Konférans-la la dir dé zèr d’tan é moin pèrsonèl moin la pa vi lo tan pasé. Aprésa, demoun la komans poz késtyon é moin la konm antandi in késtyon inportan. Sak la pozé la di apopré sa : kan li oi tout travaye bann zansien la fé dopi 1977 é mèm avan, kan li oi lo tavaye lo karaktèr syantifik sa nén a, li domann ali kèl koté lété lérèr pou nou ète ankor konmsa zordi. Li téi vé dir : la koz nout lang kréol la pa vréman avansé.

Mi pans lo moman lé vni pou fé in bilan sak bann zénérasyon militan épi linguist, épi ékrivin é san konté léktèr la fé an solman sikant zané. Pou lo konféransyé La Rényon la fé in bon bout shomin é i fo pa touzour dir la pa avansé, la pa avansé…

Moin pèsonèl mi pans la koz la lang kréol rényonèz la bien avansé : 78 % bann rényoné lé pou in l’ansègnman an kréol rényoné, 98 % lé pou amontr la kiltir kréol rényoné dann lékol, san konté la kantité d’moun i pans nou néna vréman in lang kréol rényonèz. Avèk sa si ou i koné tout bann talan dann fonnkèr, dann kont, dann in pé tout bann zanr litérèr épi kiltirèl, i pé pa di la pa avansé.

Mi arète la pars moin lé sir dann nout sosyété konm partou néna bann tanpi épi bann tanmyé, bann sa i marsh é bann sa i marsh pa mé pou moin bann zaktèr kiltirèl la fin 20e syèk épi débi 21 eme syèk la poin pou roprosh azot kékshoz. Zot la bien é zot i kontinyé sèrv zot péi é sèrv zot pèp. Sé pa zot i doi roprosh azot dé shoz, mé sak la sèye mète kal in pé partou é finalman la bate an aryèr, sé zot i doi manz zot vomi.

PadportLangue créole à l’école

Signaler un contenu

Inn modékri, inn ti lavi, inn komantèr ?


Témoignages - 80e année


+ Lus