
C’était un 30 juin
30 juin, par1993- La disparition de Lucet Langenier. Elle a été brutale, prématurée et a frappé douloureusement non seulement sa famille mais aussi ses (…)
20 févrié 2023, sanm
Mézami alala in gran késtyon ! I pé mèm di, ala in késtyon d’orde zénéral pars li pé konsèrne in bonpé domène la vi mon péi. Par ébzanpe, i pé di sa pou la santé. I pé di sa galman pou l’éspor. Sansa pou la sékirité. Sansa ankor pou l’ar, la litératir. I pé di sa ankor pou son lékonomi… Ni pé di sa i pé z’ète in késtyon zénéral rouvèr dsi toute lo laktivité mon péi, dsi son vi mèm, donk in késtyon bien larz, sansa i pé z’ète in késtyon pli rosséré dsi in lobzéktif partikilyé.
Dann mon panssé, sa i konsèrn, pou zordi, l’ékonomi noute péi, pars sa in domène nou l’apré bataye pou avanssé san ariv vréman avanssé... Sa lé konmsa ké dopi dé zané mi anparl lotosifizanss alimantèr, osinonsa lotonomi énèrzétik mé sa i pé z’ète galman inn an parmi lo 25 gran propozission PCR i poze dovan lopignon pou nou ariv a bien débrouye nout kari par nou-mèm.
An parmi bande késtyon-la, mi oi la késtyon lo plin anploi avèk difikilté nou néna pou an ariv a la. Késtyon inportan pars sa i poze lo problème la vi noute popilassion-défoi mèm son sirvi — in késtyon k’i dovré pa pozé shé nou par raporte noute kapassité, par raporte lo savoir-fèr noute popilassion, an partikilyé pars nou sé in boute in grande puissanss ékonomik - La franss - é in boute - fasson d’parlé — in kontinan an parmi sak lé pli dévlopé, donk l’érop. Ni pouré dir la késtyon pozé lé anakronik, mé poitan èl lé bien réèl.
Mi di azot sa pars dimansh mwin la partissip in gran rényon é la késtyon pozé téi i konssèrn sak mwin la marke an-o la, la késtyon lo dévlopman ékonomik noute péi... Sé konmsa k’in jenn ankadran la anparl la plantassion dori. In n’ote la ésplike lo lansman son start-up é koman dopi dé z’ané li galèr ladan. Aprésa in n’ot la anparl lintélizanss artifisyèl… Dann la sal plizyèr pèrsone l’avé ossi zot lidé é sé konmsa ké nou la partissip in gran sobatkoz rante demoune i poze azot késtyon épi demoune néna déza z’ot idé dsi la késtyon... Mi panss zot mon bande léktèr, zot ossi néna zot idé é konm i di déssèrtin i panss sa lé possib, d’ote i kroi sa lé inpossib, d’ote ankor i poz azot pliss késtyon ké d’réponss.
Lé domaze mwin lé pa zoinalist é mi pé pa — mèm dann mon lang kréol rényoné — fèr in kontrandi noute rényon yèr matin. Biensir sa i anpèsh ar pa mwin plonj ladan pou ékri mon bande modékri firamézir dann tan va vnirdsi inn-dé zidé forte mwin la sézi a la vol. Dizon si sa i ranplass pa in bon roportaz, i pé pèrmète kant mèm anparl La Rényon, son bande poin for, son bande poin fèb, lo bande kalpate son lékonomi pou avanssé, é sirtou son bande poin pou rovandiké. Pars kozé lé bon, mé kontesté lé myé.
A bon antandèr, salu.
Justin
1993- La disparition de Lucet Langenier. Elle a été brutale, prématurée et a frappé douloureusement non seulement sa famille mais aussi ses (…)
10 000 citoyennes et citoyens – paysans, scientifiques, médecins et victimes – se sont mobilisés dans plus de 60 villes en France pour alerter sur (…)
La Réunion fait partie des régions françaises les plus touchées par les conséquences sanitaires, sociales et judiciaires de la consommation (…)
Médam zé Méssyé, la sossyété zot i ansouvien lo tan l’avé lo pou. Sa té in problèm pou zabitan noute péi pars pou-la sa i grate la tète, é i rann (…)
Les députés ont inscrit dans la loi un premier objectif d’atteindre « 87,5% » du Smic dès le 1er janvier 2026, tout en assurant de « prioriser le (…)
« Nous préparons actuellement une grande conférence sociale rassemblant responsables politiques, économistes et partenaires sociaux, pour tracer (…)
Le 16 juin 2025, le Tribunal administratif de Paris a suspendu en référé l’arrêté du 26 février 2025 ordonnant le blocage de 17 sites (…)
Le Président des Etats-Unis, Donald Trump a ordonné le bombardement de trois sites nucléaires en Iran, dans la nuit du 21 juin 2025. Dans une (…)
Les cours du pétrole ont connu une nette hausse à partir de la deuxième quinzaine du mois de juin, portés par l’extrême tension au Moyen-Orient et (…)
Des manifestants, réunis le 23 juin devant les institutions européennes, ont demandé la suspension de l’accord d’association liant l’UE à Israël. (…)
L’État poursuit son engagement en faveur de la transition énergétique et de la décarbonation de l’électricité à La Réunion. À l’issue d’un appel à (…)
Dans les départements d’outre-mer, près d’une femme sur deux qui devient mère ne vit pas en couple, configuration familiale bien plus fréquente (…)