
Assemblée générale de la section PCR de Sainte Suzanne
2 juillet, parC’est dans une ambiance chaleureuse avec un état d’esprit fraternel que les délégués de la Section PCR de Sainte-Suzanne se sont réunis en (…)
21 mars 2017, sanm
Mi koné pa si zot i souvien zistoir nou téi rakont dann tan nou lété marmaye. Ala lo zistoir in boug i rakont : moin nana kat zanfan, na troi lo nom i komans par « a » : Arnèst, Arné, épi Arnète. Nana arienk so kite ta bouète « Ogis », lo nom i komans par « o ». Zot i koné, sa in késtyonn l’ortograf, arienk sa. Pars kosa k’i shanj. Si lo nom « Ogis », olèrk komans par « A » téi komans par « o » kosa nora shanzé pou li é pou l’antouraj ? Li n’arté pli vilin, pli pti, pli gro ; son né n’ arté pli gro, avèk bann pik pik dosi. Mi oi pa kosa nora shanjé !
Si nana « Ogis », nana galman mang « ogis ». Alor si lo nom lo mang, olèrk komans par A té i komans par O kosa nora shanzé ? N’arté moin dou, mon zoli, moin bon a manjé ? Mi pans pa. Sof pou désèrtin i done tout kalité bann n’afèr an fransé é tout défo bann n’afèr an kréol. Kosa zot i souflète dann mon zorèy la ? Sak mi di la pa vré ? Poitan i di pa roz do Frans, tomat do Frans, fig do frans, bibas do Frans ? I di pa sa ? A, pardon éskiz, moin té i kroi lété konmsa. Dopi kan lé pi konmsa ? Mésyé Didier la fé konm in loi pou sa ? Promyé nouvèl pou moin.
Zot i voudré dir amoin : koméla, in pti tomat la bil sé in tomat de Frans ? In pti fig miyone, i apèlré banane de Frans ? In pti gouyav sré in gouyav de Frans ? M’a dir azot, moin pèrsonèl, moin lé dakor. I fo solman mi abityé mé mi pans nana d’ot késtyon pli trakasan : kréol sé touzour in parlé, sansa in patoi, osinonsa li sé in lang astèr solon lo dékré mésyé Didier Robert moin la anparl talèr la. Donk, an rotour la lang bann fransé sré in patoi, in parlé, é sé pi in lang ?
Romark, final de kont i shanzré pa gran shoz é la somènn la francofonie, sré touzour la somenn la francofonie, pétète la somenn lo patoifoni é la somenn kréol sré touzour la somenn kréol, pétèt la somenn la lang dé kréoli. Sof ké pou lo fransé rant dan l’ékol i fodré mésyé Marimoutou i prann in désizyon, é i domann bann paran si zot lé dakor pou in n’afèr konmsa, si bann zélèv lé dakor, si tout lo voizinaz lé dakor konm té i fé pou lo kréol. Majine in kou si inn dan la bann i vé pa. Pli pir k’sa si lo rasis kont lo fransé i lèv in kou é si in pé partou zot li liré : « Lé défandi koz fransé épi krash a tèr ! ». In bonpé z’afèr i shanzré ! Zot i pans pa ?
Zis pou fars in pé.
C’est dans une ambiance chaleureuse avec un état d’esprit fraternel que les délégués de la Section PCR de Sainte-Suzanne se sont réunis en (…)
Nou la di lotro-zour : Tikarl-la in marmay la teknik, Tikok : in marmay lé plis poèt-poèt ! Sa lé bon, mé soman, l’inn konm lot i pé fé gingn aou (…)
Mézami fitintan lo mo « dékonèr » lété konm i di in galissism pars li té pliss in mo la lang franssèz popilèr la rante an missouk dan la lang (…)
Les 132 régions européennes de la coalition "EUregions4cohesion" rencontrent les vice-présidents exécutifs de la Commission Européenne, Raffaele (…)
C’est avec stupéfaction et colère que nous découvrons la volonté du gouvernement de faire des économies sur la prise en charge des affections de (…)
Le 16 juin 2025, le Tribunal administratif de Paris a suspendu en référé l’arrêté du 26 février 2025 ordonnant le blocage de 17 sites (…)
Les cours du pétrole ont connu une nette hausse à partir de la deuxième quinzaine du mois de juin, portés par l’extrême tension au Moyen-Orient et (…)
Dans les départements d’outre-mer, près d’une femme sur deux qui devient mère ne vit pas en couple, configuration familiale bien plus fréquente (…)
Mézami, mon bann dalon, mi panss zot i rapèl la mortalité, laba dann Moris, lo gran kiltirèl épi politik Dev Virashwamy ; li lé mor na pwin lontan (…)
La dette française atteint 114% du PIB au premier trimestre, soit près de 48.800 euros par Français. De fait, des crédits initialement prévus « ne (…)
Dan noute kiltir popilèr néna bonpé kozman pou dir sa la éspass dann tan lontan… Mi koné pa pou koué, mé mwin néna dan l’idé k’ni viv in pé an (…)