Sinkant-an ? Sa lé long !

14 octob 2011, sanm Justin

Dis-nèf mars 1946 ? Zour-la mèm bann dépité l’asanblé konstityante la vote in loi la transform kat vyé koloni — La Rényon an parmi — an départman. L’avé prévi ké sa té i doi zète fé lo promyé zanvyé 1947. Donk, so zour-la, tout bann loi té i aplik dann in départman té i doi zète apliké dan bann départman l’Outre-mèr. Anpliské sa, té i doi an avoir in plan pou dévlop l’ékonomi, mé plan-la la rès dann kokiy. Biensir la pa éspass konmsa, bien sir nou té i kroi in pé Pèr Noèl. Pars, fransh vérité, la pran sinkant-an pou apliké.

Noré pi aplik pli vite ? Pétète oui, pétète non. La droite lété pa désidé lèss fèr lé shoz kom la loi té i di, é bann gouvèrnman, kisoi droite, kisoi gosh, lété pa présé oir lé shoz shanjé. Si tèlman ké l’ané 1988, nout parti té ankor apré sobate pou l’égalité sosyal. Poitan, la gosh, avèk Mitterrand, la pran pouvoir l’ané 1981. Poitan, nou la lité pou mète lo boug o pouvoir ; la pa anpèsh ali roul anou kari sou dri dan son promyé manda. Si l’avé pa mète la présyon l’ané 1988, nou nora tonm atèr ankor in kou... Boudikont, la fini par gagné, mé lo tan la pèrd, dan tout konpartiman la sosyété, lé pa sir ratrapé. Konbien progré la pass koté nou ? Konbien l’okazyon nou la manké ? Lé vré, koméla, kan i fé lo bilan, i di la fé in bonpé z’afèr, mé i di pa konbien z’afèr la pa gingn fèr, par la fote bann gouvèrnman droite konm gosh, par la fote bann parti kolonyalis...

Pou kosa mi di sa ? Pars, konm tout demoun, mi rogard sak i éspass dann Mayotte. Li osi la gingn vnir départman, mé pa an gran, pa an totalité, pti-bout par pti-bout, pti zyèk par pti zyèk, é moin lé plis ké sir, in bonpé l’apré kalkilé pou oir si la Frans i sava pa ral azot déyèr é pandan konbienn tan. Sinkant-an ? Sa lé long !

Justin


Signaler un contenu

Inn modékri, inn ti lavi, inn komantèr ?


Témoignages - 80e année


+ Lus