
C’était un 30 juin
30 juin, par1993- La disparition de Lucet Langenier. Elle a été brutale, prématurée et a frappé douloureusement non seulement sa famille mais aussi ses (…)
2 mars 2013, sanm
Nout tout i koné nana sinq kontinan : l’Afrik, l’Amérik, l’Érop, l’Azi, l’Oséani. Sa ni koné, mé yèr moin té apré rod in n’afèr i apèl lo sizyèm kontinan. Mi pansé pa trouv sak moin la trouvé… a vré dir mi pansé trouv in n’ot kontinan konm l’Antartik donk lo Pol Sid, mé moin la pa trouv sa. Kosa moin la trouvé d’apré zot ?
Moin la trouv dann sid l’oséan Pasifik in gran sirfas bloké avèk bann déshé. Tout kalité déshé mé sirtou bann déshé plastik, konm in gran kantité konféti, konm bann morso pli gran. Bann plastik i mète rant sink san épi mil an pou dékonpozé. Tousa-la dsi in sirfas plis troi milyonn kilomète karé, épi anpilé dsi plizyèr milyé d’mète profondèr. Dann so soi dizan sizyèm kontinan torti i mor avèk plastik pars zot i manz sa kroiyan manz bann méduz. Poisson i manz bann kantité an plastik kroiyan zot l’apré manz planton. Donk lo déga k’i fé dsi bann zanimo marin lé inkroiyab. Pou kosa ? Pars demoun i kroi la grandèr la mèr na poinn limit é zot i kroi lé pa posib pou bann déshé kontamine vréman lo bann z’oséan. Sa i amontr koman demoun lé mal fondé, é koman zot i fé d’tor la natir, boudikont zot i fé d’tor zot mèm.
Mé pou kosa moin té i rod sizyèm kontinan dsi internet ? Pars, moin la lir kékpar, nana in sizyèm kontinan dsou La Rényon épi l’il Maurice. In kontinan la fine disparète dopi lontan mé la lès konmsa désèrténn zil, désèrtin arsipèl ; i prétan dir sa la détash avèk Madagascar é sa lé kouvèr lo fon la mèr avèk in gran kantité lav volkan. Lé drol lé shoz ! Kan moin lété dann klas sizyèm moin la domann mon profésèr zéografi ésplik anou koman La Rényon la aparète. Li la réponn, sé par in bann volkan lé éné dann fon l’oséan. Moin la di ali Maurice osi i doi z’ète konmsa ! Li la réponn amoin Maurice sé in n’ot z’afèr, pars sé in bout kontinan la détash avèk Madagascar. Zordi ni apèrsoi lo lorizine inn épi l’ot lé kaziman parèy. Sa i vé dir l’om i arète pa fé progré dann la konésans l’inivèr. Astèr, i rès arienk pou ésplik in pé plis, in pé myé épi tir konklizyon dsi sak in n’afèr konmsa i pé aport anou-par égzanp dsi bann nodil métal ? Pétète arien pétète osi désèrtènn shoz, mé i fo lès bann savan rodé. Touléka, so sizyèm kontinan-la, lé bien moin danzéré ké lo kontinan déshé. Konm di lo kont l’om lé kapab lo pir, konm lo méyèr.
NB : pou trouv lo sizyèm kontinan bann savan la parti analiz lo sab Maurice épi zot la trouv désèrtin grinn sab lé vyé vèy pa koman épi kan la analiz lo zafèr la vi i trouv mèm konpozisyon la-ba Madagascar. Solman zot l’apèl sa Mauritia… noré pi apèl ali Rényonika. Lol !
Justin
1993- La disparition de Lucet Langenier. Elle a été brutale, prématurée et a frappé douloureusement non seulement sa famille mais aussi ses (…)
10 000 citoyennes et citoyens – paysans, scientifiques, médecins et victimes – se sont mobilisés dans plus de 60 villes en France pour alerter sur (…)
La Réunion fait partie des régions françaises les plus touchées par les conséquences sanitaires, sociales et judiciaires de la consommation (…)
Médam zé Méssyé, la sossyété zot i ansouvien lo tan l’avé lo pou. Sa té in problèm pou zabitan noute péi pars pou-la sa i grate la tète, é i rann (…)
Les députés ont inscrit dans la loi un premier objectif d’atteindre « 87,5% » du Smic dès le 1er janvier 2026, tout en assurant de « prioriser le (…)
« Nous préparons actuellement une grande conférence sociale rassemblant responsables politiques, économistes et partenaires sociaux, pour tracer (…)
Le 16 juin 2025, le Tribunal administratif de Paris a suspendu en référé l’arrêté du 26 février 2025 ordonnant le blocage de 17 sites (…)
Le Président des Etats-Unis, Donald Trump a ordonné le bombardement de trois sites nucléaires en Iran, dans la nuit du 21 juin 2025. Dans une (…)
Des manifestants, réunis le 23 juin devant les institutions européennes, ont demandé la suspension de l’accord d’association liant l’UE à Israël. (…)
L’État poursuit son engagement en faveur de la transition énergétique et de la décarbonation de l’électricité à La Réunion. À l’issue d’un appel à (…)
Dans les départements d’outre-mer, près d’une femme sur deux qui devient mère ne vit pas en couple, configuration familiale bien plus fréquente (…)
Une fois de plus, des femmes sont la cible d’une forme de violence lâche, insidieuse et profondément inquiétante : les attaques à la seringue dans (…)