
Mal-do-mèr dann sarèt
28 juin, parLo zour la pokor kléré, Zan-Lik, Mariz é sirtou Tikok la fine lévé, mèt azot paré. Madanm Biganbé i tir zot manzé-sofé, i donn azot, zot i manz. (…)
14 séptanm 2009, sanm
Na poin lontan, moin la antann in konvèrsasyon dann in radyo : lo moune té i anparl déssi l’asédik. Li té i di konmsa si ou i démisyone out plas travay, ou i gingn pa tout-suit out larzan shomaz… mé apré in koup de tan pli long. Sa, sa lé koni ! Mé solon lo boug té apré kozé, si i fé sa, sé pou anpèsh bann travayèr démissyone tor-an-travèr pou gingn larzan shomaz, konm si demoune té i rode sirtou gingn larzan sann travay.
Moin la mazine toutsuitman boug-la la pa in pti kolon… a moin ké son léspri lé fine polyé avèk lidéolozi bann moun la ote… bann patron, sinon-sa bann gran diréktèr. Sak moin lé sir, sé k’lo boug la pankor gingn inn-dé bon kou d’zargo dann travay. Pars si li lété fini, li nora pa koz konm sa. Zordi, mi pans toute bann moun moin la koni épi mi koné ankor lé maléré dann travay, si tèlman maléré ké zot i souète kite so tablatir-la, kité par ninport-ékèl moiyin : sové si i fo, sansa pran konzé maladi. In pé i kite z’ot famiy épi i sava kloshé, in pé i fé z’afèr ankor pli grav. Zot la antann kom moin lo ka bann moun i travay dann Frans-Télékom : vinn-troi la suisidé. An parmi nana in bononm sinkantan par-la la bour kou d’kouto dann son vant dévan toulmoun pars la déside shanj a li travay. An parmi galman, nana i jènn fanm trann-dé z’an la sote par la fénète pars la di aèl èl i sava shanj lékipe travay. Byinsir, i di banna l’avé poin léspri for, zot lété frazil, épi na poin aryin k’la késtyonn travay, nana galman lé z’a-koté… z’ot vi pèrsonèl, z’ote problèm famiy, z’ot problèm larzan… Konm di kréol, l’avé pi aryin pou éklèr z’ot shemin. Lé vré, mé si in pé, dann bann gran biro la-ba Briksèl ou byin Pari, l’avé pa pran déssèrtinn désizyon, é si l’avé pa di bann shèf, kisoi gran-shèf, kisoi moiyin, kisoi pti, té i falé aplik so désizyon-la tout-fors, absoliman, san problèm konsyans, pétète in n’afèr konmsa noré pa arivé, pétète bann moun nora pa suisidé.
Mi pans pa nout ti prézidan va déranz son pèrsone, v’alé oir la famiy, v’alé mète in méday travay déssi sèrkèy. Mi kroi plito va fé inn-dé rényon an plis é va ni koz dann télé, in zournalis va bour mikro dovan la boush méssyé iks, ou méssyé zèd, épi va tourn la paz, konm i tourn la paz in liv mèm si ou la pankor byin lir a-fon... Tourn la paz ! La vi kontinyé ! Lo sistème i viv li o-moin !
Justin
Lésplikasyon inn-dé pti mo :
In lidéolozi : in bann z’idé, in bann kroiyans i roganiz out manyèr pansé, out manyèr viv.
Tor-an-travèr : pou in oui, pou in non, ninporte koman.
Klèrsi out shomin : tir sak i anpèsh aou kontinyé out shomin konm-k’i fo.
Léspri for : i dékouraz pa pou ninport-dé-koué.
Kloshé : kite son kaz pou alé viv dann shomin.
Lo zour la pokor kléré, Zan-Lik, Mariz é sirtou Tikok la fine lévé, mèt azot paré. Madanm Biganbé i tir zot manzé-sofé, i donn azot, zot i manz. (…)
Le calendrier scolaire élaboré par le Rectorat pour les 3 prochaines années est désormais connu et fait débat. Pour cause, à l’exception de (…)
Sur proposition de Gérard COTELLON, directeur général de l’ARS La Réunion, Patrice LATRON, préfet de La Réunion, a décidé le retour au niveau 2 du (…)
Le Conseil départemental a décerné, le vendredi 27 juin, les prix « Thérèse Baillif » et « Célimène » lors d’une cérémonie organisée dans (…)
Les cours du pétrole ont connu une nette hausse à partir de la deuxième quinzaine du mois de juin, portés par l’extrême tension au Moyen-Orient et (…)
Mé dam zé méssyé, la sossyété,dsi la késtyonn fors néna la fors natirèl, sak wi gingn an néssan épi an grandissan korèktoman. Mwin lé sirésèrtin (…)
Le 16 juin 2025, le Tribunal administratif de Paris a suspendu en référé l’arrêté du 26 février 2025 ordonnant le blocage de 17 sites (…)
Le Président des Etats-Unis, Donald Trump a ordonné le bombardement de trois sites nucléaires en Iran, dans la nuit du 21 juin 2025. Dans une (…)
Les élus de Guadeloupe ont adopté des résolutions « sur la fusion des deux collectivités, sur les compétences et l’autonomie fiscale », le 17 juin (…)
Des manifestants, réunis le 23 juin devant les institutions européennes, ont demandé la suspension de l’accord d’association liant l’UE à Israël. (…)
L’État poursuit son engagement en faveur de la transition énergétique et de la décarbonation de l’électricité à La Réunion. À l’issue d’un appel à (…)
Normalien et énarque, chercheur en philosophie politique, Bruno Guigue est professeur invité à l’Université normale de la Chine du Sud (Canton) et (…)