Taler, la Rényon, mimm lo ross nou nora pi !

26 mars 2018, par Justin

Lo rout d’si la mèr la pou rann inpé maboul. I paré néna poin ou napi lo ross, dan lé-ba, an kantité, an grosèr an dansité, pou fé in sipér dig. Dikou, la Rézion i artouv a li dann la kol zak. Alor, lo bann gran komandèr la trouv in lidé sipèr : zot la désid alé sass lo ross dan lé-o, Mar-Poul-do, Sirk Salazi, in pé kom brakonyé i sava la shass ti-mizo in pé partou ziska ké lo pti mizo i fini par disparète dann lo biodivèrsité nout péi.

Mé pou arvnir dsi la késtyonn galé, moin lé ziska pèr sak i sar éspasé si i kontinyé dann trin-la. Pars si salazie néna shoushou é ké sa sé in légime-frui ou i pé fé donna li ankantité. Ou i pé mèm ronouvèl lo prodiksyon tanpir k’ou i vé provi ké ou i antrotien bien la tèr é si lo tan lé pa tro mové. Mé égalé, sa la pal o mèm z’afèr : zordi i di i sava tir karant mil tonn rosh Salazi mél o bann rapas galé i oi déza pli loin. Akoz pa lé rode sa dann Mafate, Mafate osi lo rosh i mank pa. Akoz pa alé rode sa dann gran basin : néna galman laba.

Sanm pou moin banna la tyé kouyon pou pran sonp las. Pou koué mi di sa ? Pars Paul Vergès l’avé kalkil fé lo trin épi avèk lo bann rosh fé in dig. Lo bann kalkil té fé é d’apré sak moin la antann nora pa été bien nésèsèr transport lo rosh in pé partou, mèm fé vni azot dopi Madégaskar, mèm rouv in takon karyèr avèk lo risk provok bann z’éfondreman dann la tèr La Rényon é apré, kosa va rèss anou pou fé. Apré ? Apré ? Apré zot lo déliz.

La pa tousa : zot i souvien lo tan nou téi vanj pou l’otonomi ? In pé téi di anou : avèk l’otonomi zot va manj lo rosh. Astèr mèm lo rosh v’ariv a manké é nou la pankor gingn l’otonomi. Alor ? Konm k’i diré si i kontinyé konmsa, sar pli pir k’sak zot téi promè anou, pli pir k’sak zot i ménas anou.

Justin

A la Une de l’actu

Signaler un contenu

Un message, un commentaire ?


Témoignages - 80e année


+ Lus