
La réforme des soins médicaux et de réadaptation ne passe pas à La Réunion
25 marsLes établissements de soins médicaux et de réadaptation (SMR) de La Réunion ont décidé de se mobiliser, car ils font face à une réduction de 13% (…)
12 novanm 2024, sanm
Lo vin déssanm 1848 lésklavaz té aboli issi La Rényon mé bann propriyétèr té fine abityé okipe in mindèv nonbrèz la déssidé pou prann in kantité zangazé. Dann tan-la lo pli fassil lété pou travaye avèk la mindèv zot té abityé, sète téi sorte laba dann l’Afrik osinonsa dann Madégaskar.
Mé wala, vitman-vitman bann z’imanitèr laba dann La Franss épi dann l’Erop la akiz azot fè lésklavaz déguizé é souvan dé foi sa lété la vérité vik’zot téi kontante azot rashète la liberté bann demoune viktime la trète. Sé l’èr zot la désside rotourn azot par koté d’linn pars laba l’avé in kantité d’moune téi rode travaye. Sé konmsa ké gouvèrnman La Franss la désside pass in zakor avèk gouvèrnman zanglé pou anbosh bann travayèr péi tamoul konm zangazé.
Pou sa téi fo sign in kontra zangazman : bann zangazé téi gingn zot manzé épi zot lojman, épi in salèr in pé fèb mé pou bann zindien, dann tan sa téi aparé azot konm sifizan… Lo kontra té signé pou sink an é apré sinkan, an prinssip, bann zangazé té lib artourn shé zot osinonsa kontinyé in nouvo péryode sinkan. I fo dir in pé partou oussa l’avé zésklav bann propriyétèr la anbosh bann zangazé. La fé konmsa laba Maurice, la fé sa laba dann Chagos épi in pé partou dann landroi l’avé zésklav… Mé antanssion sa la pa éspass san problèm pars in promyé foi la anbosh bann Télugu é sa la pa marsh ditou si tèlman banna la désside rotourn shé zot.
Avèk demoune péi tamoul sa la marsh myé é banna la vni La Rényon an kantité — inpé pliss ké 140000 pandan lo tan ké lo sistèm la duré. Téi tonb bien pars banna i koné travaye dann kann épi dann bann pti lizine té i komanss pouss in pé partou. 1880 par-la lé shoz la komanss gaté, pars bann zangajist téi pèye pa konm k’i fol o zangazé — dé foi téi sote in moi, dé moi parla é par dsi lo marshé bann zangazé té oblizé ashté zot fournitire dann magazin bann blan si tèlman ké zot l’avé in ké d’larzan téi trène par si parla, é kan téi ariv pou rotourn dann l’Inn téi falé travaye ankor in pé pou paye sak i doi dann magazin.
Arzoute avèk sa an parmi bann tamoul téi fé vnir arienk bann bononm é pa d’madam si zot i vé téi falé fé l’akostaz avèk bann madam déza sir plass donk bien annuiy épou rotourn shé soi… Souvan dé foi bann travayèr téi sava porte plinte avek lo roprézantan Langlétèr si tèlman lo kontra lété mal apliké. Anfin, in zour, lo 11 novanm 1882 Langlétèr kla désside kass lo bann kontra é wala la sours zangazé koupé... Mé langzism la pa arète la pars finalman bann dèrbyé zangazé lété bann Rodrigué la vni shé nou dann bann zané 1934-1935.
Nou la komémor labolission langazman lo 11 ? Pars la fédération tamoul la propoz néna pliss 20 an fèr in sèl komémorassion é toute la tonm dakor pou shoizi lo 11 novanmm. Mézami si ni lir bann tèks dsi la vi bann zangazé sir ké lé té pa in paradi mé in tan noute listoir in pé myé ké lésklavaz, in pé pli pir lo tan la kolonizassion, mé bien pli an bob ké koméla pou la késtyon bann droi sosio.
Alor, pou kossa. A bon antandèr salu !
Justin
Les établissements de soins médicaux et de réadaptation (SMR) de La Réunion ont décidé de se mobiliser, car ils font face à une réduction de 13% (…)
Dalon wi ékri pars wi yèm ékrir.Wi ékri an kréol é wi ékri an franssé. Mi bate la min pou ou kan wi ékri dann franssé pars sa in lang in pèp lé (…)
Mézami dsi la tèr néna in pé i yèm la kantité, d’ote i yèm la kalité. Sak i yèm la kantité i yèm la kantité, mèm défoi i manz konm goulipia. D’ote (…)
Les syndicats de la Fonction publique refusent refuser que les agents publics « soient sacrifiés sous le joug de contraintes budgétaires qui (…)
À la suite d’une réunion impulsée par la Ville de Saint-Denis, qui a réuni le Secrétaire général de la préfecture, le directeur régional de la (…)
La mobilisation continue La réforme des soins médicaux et de réadaptation ne passe pas à La Réunion Oté In lète pou in dalon k’i ansèrv kréol (…)
Retrouvez un extrait du texte d’Elie Hoarau, "L’ère de la responsabilité : La Réunion à l’heure du choix" : Les quatre vieilles colonies La (…)
La loi du 19 mars 1946 érigeant les quatre « vieilles colonies » de Guadeloupe, Guyane, Martinique et La Réunion en départements, adoptée à (…)
Les déclarations de François Bayrou contre toute remise en cause de l’âge de départ à la retraite fixé à 64 ans révèlent une nouvelle fois (…)
À la demande du ministre d’État, ministre des Outre-mer, Manuel Valls, un réexamen approfondi de la situation des communes touchées par le cyclone (…)
Tikok ek Tikarl na poin dé kamarad i antann bien konmsa ! Kisoi la pli i tonm, kisoi solèy i flanm, zot i mars toultan ansanm konm sousout ek la (…)
En réponse à la catastrophe naturelle par le cyclone Garance, qui a durement frappé notre île, Maurice Gironcel, en tant que Maire de (…)