Ziskakan ? Ziska ranplas in sistèm k’i ran pi par inn k’i fonksyone

30 mars 2017, sanm Justin

Tazantan dann bann péi l’outre-mèr nana konm in mouvman pou révolté. Dopi in somenn sa i éspas dann la Guyane, avansa lété dann Mayotte, avan ankor lété isi shé nou, La Rényon. Kosa gouvèrnman i fé ? Si posib li poz, jonm k’i diré, in kotèr dsi in zanm de boi épi nou lé roparti ziska ké nana in nouvo mouv man ann lo mm péi sansa dann in n’ot.

Sé la prèv dé koi ? La prèv, konm i di, lo sistèm lé a bou d’souf é li pé pa aport in bon solisyon. In pé i di osi, sé la prèv ké La Frans na pi lo moiyin pou an avoir in bon politik dann péi l’outre mèr… Si zamé li l’avé l’intansyon pou amenn in bon politik dann nout bann péi. Isi, ni di lo sistèm néokolonyal i pé pa an avoir d’ot politik ké sak li amenn dopi in bon bout tan.

Ni pé romarké dann in sistèm konmsa tout demoun i anpèrd pa é nana désèrtin lé gagnan. Kisa ? Sak i transform lo l’arzan piblik an l’arzan privé pou lo pli gran bien pou z’ot posh.… Na mèm in pé i di lo bann péi l’outromèr i shans pou La Frans, mé pa in shans pou l’outromèr. Sa lé vré pou tout péi l’outromèr ! Mèm si bann péi l’outromèr lé pa parèy inn a l’ot.

L’asimilasyon épi l’intégrasyon la brid nout motèr dann l’outromèr é ala ké nou lé randi la ousa nou lé randi. Mèm dann in péi konm La Guyane avèk in bonpé rishès kisoi bann foré, kisoi bann mine, kisoi la baz Gourou, kisoi mèm l’or blé épi lo rosours pétrol, kisoi l’or tou kour.

Lo néokolonyalis fransé avèk la pa fini fé déga dann l’outremèr. Ziskakan ? Ziska ranplas in sistèm i ran pi par in sistèm lé dan l’éta pou fonksyoné.

Padport

Signaler un contenu

Inn modékri, inn ti lavi, inn komantèr ?


Témoignages - 80e année


+ Lus