
In objéktif pou trapé : In dévlopman korèk …sansa sé in bilan négatif !
26 juin, parMézami, ni sava rante dann in pèryode zélékssion ané pou ané.Nora zélékssion l’ané 2026, nora zélékssion l’ané 2027 é nora ankor l’ané 2028… Bann (…)
Zistwar Tikok, par Christian Fontaine… zistwar an kréol dann Témoignages -48-
19 avril, par
I prétan di, an Frans, la kaz la pa parèy la kaz isi, La Rényon.
Daborinn bann zorèy i apèl pa sa : « la kaz » ; i apèl sa : « la maison ». Zot « maison-la » (Zot’maison-la ? ) lé drol sa ! I ansèrv kaziman po tout ! Ladan ou na « la cuisine » ousa i fé kui manzé, épi « la salle de séjour » ousa i rosoi domoun po kas la blag ansanm ; ou na « lo grenier », in léspès farfar-la- kaz ousa i dépoz bann vié zafèr, épi, pardsou la kaz, ou na « la cave » ousa i ramas bann boutèy do-vin… Dann’maison-la, na ziska « les toilettes », kabiné si ou i profèr !
Isi Larényon, tout zafèr lé pa mayé konmsa ansanm ! Isi la kaz sé la kaz ! La kizine : la kizine ! Kabiné : kabiné !… Soman, sa i vé pa di nou na plis la plas laba an Frans ! Sa i vé pa di nou lé plis ris ! Kontrèr ! Souvandéfoi akoz nou lé séré, akoz nou lé maléré minm, n'i fé nout tournéviré* konmsa ! Oi zot minm : la kaz Maksimin, kamarad Tikok, na rienk dé piès, lé kouvèr an pay vétivèr, na poin « la cheminée » konm an Frans…
In sipozision alors : monmon Maksimin i rod fé kui manzé an-ndan-la ! Zot i oi in pé kosa i sar fé ! Dofé dan la pay, boukanaz dann zié, kouvèrtir marmit dann bifé linz, lo marmit li minm èk potsanm sou lo li ! Taka po kabiné, koz pi ! Dolo atitré* ousa i tir ? Papié tann, ousa i lé ? Kansréti in flakon grézil po fé fane lodèr, kilé ? Nana ? Hin-hin ! Dann in fo-trin konmsa domié kontant out touf fig ankor, laba dann fon la kour, détroi koton* maï dann out min, in gouni po anbar aou par-dvan !
Boudikont, in kaz konm Maksimin i ansèrv arienk po dormi la nuit. Ankor ! Konm Maksimin na in gran frèr èk troi moiyin gran sèr, i fé lé dé garson lé blizé dor si in kès dan la kizine ! Apark sa, la zourné, Madanm Rafaèl i rant tazantan dann son kaz, rienk kan la bézoin-bézoin minm : po aranz lo li, po ropasé, po rod in papié konsékan. Sé dann la kaz osi li dépoz son tant koutir, soman li sar koud déor sou trèy sousou. Trèy sousou-la i ansèrv konm « salon » osi : la minm li rosoi 1 son moun… sirtou moi désanm, zanvié, févriyé, troi moi ousa la nèz i fonn an Frans, aléoir isi, domoun i rod po fonn èk lo féso i fé !
Mézami, ni sava rante dann in pèryode zélékssion ané pou ané.Nora zélékssion l’ané 2026, nora zélékssion l’ané 2027 é nora ankor l’ané 2028… Bann (…)
Dans les départements d’outre-mer, près d’une femme sur deux qui devient mère ne vit pas en couple, configuration familiale bien plus fréquente (…)
Le troisième Plan national d’adaptation au changement climatique « n’a toujours pas de cadre contraignant et ne prend toujours pas en compte les (…)
Le 16 juin 2025, le Tribunal administratif de Paris a suspendu en référé l’arrêté du 26 février 2025 ordonnant le blocage de 17 sites (…)
Dann in famiye néna touzour inn pou fèr lo gran. Li yèm okipe d’ shoz lé pa d’son az. Sé pou sa i di, li fé l’onm d’afèr. Mi rapèl in zour mwin (…)
La CGT exige un référendum pour "sortir par le haut" et "rassembler le pays" après l’échec du "conclave" pour "que les Françaises et les Français (…)
Le Syndicat des énergies renouvelables a appelé les députés à rejeter la proposition de loi sur la programmation énergétique.
Le conclave des retraites initié par le premier ministre, François Bayrou, pour éviter la censure de son gouvernement, devait s’achever le 17 juin (…)
Au séminaire du 17 mai 2025, consacré au centenaire de la naissance de Paul Vergès, le PCR avait organisé 3 débats : ne soyons pas esclave de (…)
Face à l’urgence climatique et sociale, seize associations citoyennes et environnementales de La Réunion unissent leurs voix pour interpeller les (…)
Près de 12 millions de réfugiés ont trouvé protection dans les 46 États membres du Conseil de l’Europe.
Dans le cadre d’un partenariat avec l’Union européenne, le Département organise, le samedi 21 juin au Village Corail (L’Ermitage-les-Bains), un (…)