
Accord historique pour la Nouvelle Calédonie
14 juillet, parTrente sept ans après la poignée de main historique engageant la Nouvelle-Calédonie sur le chemin de la paix, nous prenons maintenant la voie de (…)
Zistwar Tikok, par Christian Fontaine… zistwar an kréol dann Témoignages -68-
5 juillet, par
Kan i ariv Novanm-Désanm-Zanvié, domoun i réziste pi ek la salèr. Zène-zan i mars dann somin, zène-fi i roul an dékolté ; sétaki i rod in manir po respiré !… Bann marmay, zot, zot bor sé la ravine, osinon-sa la rivir. La rivir-la, sa lé konm in lespès paradi po marmay : ladan, ou i gagn fé basin po bingné ; ou na la sab po fé tikaz, ou na kavern po zoué loukasièt ; ou na zanblon ek zanbrozad po manzé ; ou na ankor mang ek tamarin vèr po gout ek piman… Mé pli gadianm ke tou-sa ankor, ou na zangi ek kabo po kolé ! Pès kabo ek zangi ? Sé zistoman sak Tikok i inm plis !
Na in kou, ali ek Zan-Lik, Ti-frinm, Rolan, Bébèr, Grozil…, zot i désid alé kol kabo. Sétaki i aminm goni, tant ; sétaki* i prépar la mok po mèt kabo vivan ; sétaki i nétoiy touzour la marmit !… Kan i ariv dann fon la rivir, zot i bingne in kou. Apré-sa, zot i komans fé ti kouran. Po fé ti kouran-la, zot i kas-kas si lo bor lo kanal i aminm do-lo moulin-maï Misié Robèr. Aprosan inn démi-èr d’ tan par la, zot na omoin in domi tant kabo ek zangi mélanzé !… Alors, lo gou i pran azot, é zot i kas-kas minm kanal Misié Robèr ; ziska tan kanal-la i rod* sèk !…
Moman doné, tout la bann i antann « ou, ay ay ay ! ». Zot i rogard, zot i oi in gro blan, la min si kolé Tikok ! Sé Misié Robèr ! Son gro voi i rézonn dann ranpar : « Zot la pa fini fé sèk mon kouran d’lo ? » A pène li la fine kozé, tout kamarad i larg tout zafèr an-plan, i rod somin po kouri ! Na rienk Tikok i rèt pri !… Rozman Misié Robèr i fé pa ali arien !…
Soman, li pran lo tant zangi, li sa avèk !…
Trente sept ans après la poignée de main historique engageant la Nouvelle-Calédonie sur le chemin de la paix, nous prenons maintenant la voie de (…)
Quelques jours avant la tenue du CIOM à Paris, à Saint-Benoît, une centaine d’acteurs politiques (PS-EELV-PCR-Banian-Ansanm-Place Publique), (…)
Madanm Biganbé l’apo fé kui manzé ; misié Biganbé l’apo as manzé-koson. An-minm-tan, tou lé dé i diskit ansanm : « Marsel1 ! Zot i sa fer l’ (…)
Le Comité du patrimoine mondial de l’UNESCO, réuni à Paris, a décidé de retirer trois biens situés à Madagascar, en Égypte et en Libye de la Liste (…)
La réunion du Comité interministériel des Outre-mer (CIOM) organisée le 10 juillet par le gouvernement à Paris, sans la présence des élus locaux, (…)
Mézami souvan dé foi, pou sète istoir d’maryaz, lantouraz famiye i fé lanmanshman é si lo zanfan , karaktèr lé fèb,ala ké li lé anbarké dann in (…)
Les planteurs et usiniers réunis en commission mixte d’usine dans le sud le 7 juillet ne sont pas parvenus à un accord. Dans un contexte où la (…)
Le Parti communiste Chinois (PCC) est né le 23 juillet 1921, à Shanghai, dans la partie colonisée par la France. Le 1er octobre 1949, Mao proclame (…)
Sept prix Nobel d’économie ont appelé à mettre en place un impôt minimum sur les patrimoines des plus riches. Parmi les signataires de cette (…)
Quelques jours avant la tenue du CIOM à Paris, à Saint-Benoît, une centaine d’acteurs politiques (PS-EELV-PCR-Banian-Ansanm-Place Publique), (…)
La commission d’enquête sénatoriale sur l’utilisation des aides publiques aux grandes entreprises a rendu son rapport le 8 juillet, après six mois (…)
Le premier ministre, François Bayrou, s’est exprimé devant les préfets de régions et de départements, ainsi que les secrétaires généraux des (…)