Zistwar Tikok, par Christian Fontaine… zistwar an kréol dann Témoignages -45-

La Rénion toukoulèr

5 avril, par Christian Fontaine

La fami Biganbé navé troi voizin ke zot té antan bien ansanm. In koté, navé la band Anzouli ke té rakont toultan k zot zansèt té sort « Mazanbik * ». Lot koté, té la kaz dé vié gramoun té appel « Misié ek Madanm Silanm » ; domoun té di zot té nation « Komor ». Par dovan, anfin, navé in fami « Malbar », té kri « Mardé » apré lo bononm…

Tou-lé-zour, Tikok ansanm Zan-Lik té sa la kaz bann Anzouli, é zot té zoué ansanm la tralé d’ marmay : Lélin, Polo, Zilbert, Tanèt, Piondinn… E tout moun té zoué loukouri* parey ! Aprosan katr’èr- sink’èr, tout la band té sa gout samousa osinonsa kari masalé la kaz Mardé. E toulmoun té lès zot doi parey ! Ariv lo soir, po fini, tout té sava akout gramoun Silanm rakont zistoir « Tizan sanm Grandyab ». E toulmoun té trouv lo zistoir zoli parey !…

Soman, sak foi kouzine Fifi – in vié kouzine té mèt la poud po fé pli blan – sak foi kouzine Fifi té vien la kaz Tikok, el navé toultan in ropros po fé Madanm Biganbé : « Marie, ma fi ! Pou koi vi égaliz avou konmsa avek inn band noir ? Sa, sé d’mond, lo soir, i fé in ta d’simagri* : sépa servis, sépa kabaré, sépa koi ! Lo prèt la fine kozé su lotel pou sa !… Taka band vié Silanm, parl pa ! I prétan zot i fé sorsié ! » Madanm Biganbé, sak foi, té ésey fé pran la rézon* son kouzine. Ousasa ! El té rèt méprizan minm ! Osi, Tikok, in zour, la nervé, la pas ali an plan dovan kouzine Fifi, la di : « Lo san lo noir, lo blan, lo zonn… tout lé rouz isi ! Sak lé pa kontan, na ka prand zot somin alé ! » Lo figir Fifi la dni noir, son dé zié la dni rouz, son pla d’min la dni zonn… é son kèr la pran la kolèr ! La kolèr-koulèr d’in « rasis » i komprand pa d’viv dan in péi toukoulèr ! El la pran son somin, la parti.

E dopi so zour-la, Tikok lé pli kontan ankor d’alé zoué la kaz Anzouli, manz samousa Mardé, akout zistoir Silanm !…


Signaler un contenu

Un message, un commentaire ?


Témoignages - 80e année


+ Lus

La kaz kreol

19 avril, par Christian Fontaine

I prétan di, an Frans, la kaz la pa parèy la kaz isi, La Rényon. Daborinn bann zorèy i apèl pa sa : « la kaz » ; i apèl sa : « la maison ». Zot (…)