
In objéktif pou trapé : In dévlopman korèk …sansa sé in bilan négatif !
26 juin, parMézami, ni sava rante dann in pèryode zélékssion ané pou ané.Nora zélékssion l’ané 2026, nora zélékssion l’ané 2027 é nora ankor l’ané 2028… Bann (…)
Zistwar Tikok, par Christian Fontaine… zistwar an kréol dann Témoignages -28-
18 zanvié, sanm
Tikok, zanfan-d’kèr ! Dék granmèr Tisia la koni la nouvel, tout-suit el la parti oir Manmzel Fifi, lo sakristine lo prèt. Manmzel Fifi la amont ali tout lo bann soutane. Granmèr Tisia la anprèt inn po pran modèl dési. Apréla, la roparti la kaz, la rouv son larmoir, la pran son ptit katsou salaryé antortiyé dann in té-d’oryé, la dsann magazin zarab, la, la asté troi mèt la toil rouz po la soutane, ansanm dé mèt la toil blan — san konté lo dantel — po fé lo sirpli. An parlan d’ sirpli, i prétan, na in kou, in zanfan-d’kèr la pran lo sirpli po in “sirplis” : li té kalkil so pti linz-la té an tro ! I fék li la fout sa laba, li la pa vouli mèt desi li ! Lézot zanfan-d’kèr la parti raport sa ansanm lo prèt. Lo prèt la dni, la di lo marmay i fo mèt son sirpli ! Alors, lo marmay la obéï. Soman, olerk mèt son sirpli desi son soutane, li la mèt andsou ! Li lavé pran sa po in zipon fanm ke té falé mèt sou la rob !… Rozman k’ so zistoir-la la pa ariv Tikok ! Soman, la ariv ali in ot afèr. Oila :
Kan l’ariv lo zour po Tikok mézir son linz zanfan-d’kèr, lavé konm in fèt la kaz bann Biganbé. Tout la fami lété la, san konté lo bann voizin, lo bann kouzin-kouzine, tout la klik ! Lo ptit linz té va bien desi Tikok. Matant Anria té la soman : « Bin voui, ma fi Tisia ! Vou na ankor d’ bonn min, é d’ bon zié. La ptit rob ansanm la ptit kamizol lé zis konmkifo ! ».
Madanm Robèr té rovir son koté : « Ou i pé dir, Anria ! Tikok i rosanm ziska in pti prèt an-ndan-la ! »
As-moman-la, granmèr Tisia i profit po lèv la tèt. Li ogard bien tout la bann ozalantour, dousman… dousman… Apréla, granmèr Tisia i profit poz son dé min desi la tèt Tikok, el i fé son prédikasion :
« Tikok, mon ptit zanfan ! Obli pa zamé sak gran-mèr i sa di aou : out gran-pèr té in gran rolizié. Moin-minm, out gran-mèr, mi voulé rant sèr ; soman, la misèr té tro for, an-s’tan-la, i fék papa-monmon la pa gingn mèt amoin lékol. Out monmon té blizé kité. Zordi, Tikok, oila ou : zanfan-d’kèr ! Ebin aou po sov lonèr ! Alors, oubli pa : rès dan la rolizion ! »
Promié foi, Tikok té antann son granmèr koz konmsa ! Dabitid, son kozman té séryé osi. Soman, la té plis for k’ toultan ! Osi, kozman-la té devé rès Tikok an mémoir…
Christian Fontaine
Mézami, ni sava rante dann in pèryode zélékssion ané pou ané.Nora zélékssion l’ané 2026, nora zélékssion l’ané 2027 é nora ankor l’ané 2028… Bann (…)
Dans les départements d’outre-mer, près d’une femme sur deux qui devient mère ne vit pas en couple, configuration familiale bien plus fréquente (…)
Le troisième Plan national d’adaptation au changement climatique « n’a toujours pas de cadre contraignant et ne prend toujours pas en compte les (…)
Le 16 juin 2025, le Tribunal administratif de Paris a suspendu en référé l’arrêté du 26 février 2025 ordonnant le blocage de 17 sites (…)
Dann in famiye néna touzour inn pou fèr lo gran. Li yèm okipe d’ shoz lé pa d’son az. Sé pou sa i di, li fé l’onm d’afèr. Mi rapèl in zour mwin (…)
La CGT exige un référendum pour "sortir par le haut" et "rassembler le pays" après l’échec du "conclave" pour "que les Françaises et les Français (…)
Le Syndicat des énergies renouvelables a appelé les députés à rejeter la proposition de loi sur la programmation énergétique.
Le conclave des retraites initié par le premier ministre, François Bayrou, pour éviter la censure de son gouvernement, devait s’achever le 17 juin (…)
Au séminaire du 17 mai 2025, consacré au centenaire de la naissance de Paul Vergès, le PCR avait organisé 3 débats : ne soyons pas esclave de (…)
Face à l’urgence climatique et sociale, seize associations citoyennes et environnementales de La Réunion unissent leurs voix pour interpeller les (…)
Près de 12 millions de réfugiés ont trouvé protection dans les 46 États membres du Conseil de l’Europe.
Dans le cadre d’un partenariat avec l’Union européenne, le Département organise, le samedi 21 juin au Village Corail (L’Ermitage-les-Bains), un (…)