
In objéktif pou trapé : In dévlopman korèk …sansa sé in bilan négatif !
26 juin, parMézami, ni sava rante dann in pèryode zélékssion ané pou ané.Nora zélékssion l’ané 2026, nora zélékssion l’ané 2027 é nora ankor l’ané 2028… Bann (…)
Zistwar Tikok, par Christian Fontaine… zistwar an kréol dann Témoignages -30-
25 zanvié, sanm
Na in kou Tikok i sort rod manzé lapin, li désann koté leskalié « Sinkant marsh », li trouv in biyé 100 fran atèr dann somin. Lontan, i fo di aou, san fran té larzan ! Lo kèr Tikok i bat, i bat : li kroi pa in zafèr konmsa i pé èt vré po vréman. Po li èt sirsertin la pa mantèr, li dépoz son paké pikan desi in kap, li bès atèr po ramasé. La pa po dir, in vré biyé 100 fran minm. Tikok sèd gèt zalantour si i oi pa li, sèd bour lo biyé an respé dann son pos kilot, romèt son zerb dési son tèt, ansèv traversé.
Soman dann somin, biyé-la i koz dann son posh, i rézonn ziska dann son lestoma, i di parèy lo près mon pèr la fé légliz :
« Tu ne voleras pas !… Tu ne voleras pas !… Tu ne voleras pas ! »
Tikok i kalkil sak lo prèt la di katésis :
« Si, un jour, vous trouvez de l’argent, il faut aller le déclarer à la gendarmerie ; cela s’appelle l’honnêteté. »
Epi li antan in lot voi i di ali :
« Bonbon lé bon !… Bonbon lé dou !… Nana la boutik !… Nana la boutik ! »
Dann déliz la voi-la li koné pi kosa i fo li fé ! Fétespré, li ariv dovan boutik Atyon. Li lé andé : « Mi arèt, mi arèt pa ! Mi asté bonbon, mi asté pa ? »
Forstan kalkilé, li fine désot la boutik ! Estèr i arèt zis po pas la zandarmri, dépoz larzan parèy prèt-la la di. Soman, in larlik ! Tikok lé plis pèr bann zandarm ke lo dyab.
Fot komanfèr, li la profèr alé la kir, aport lo larzan direk po lo prèt. Ariv laba lo pèr i domann ali kosa larivé. Li di lo prèt tout. Lo prèt la trap biyé-la, la gèt Tikok anplin dann zié konmsa, la di ali, i di :
« Tiens mon garçon ! Prends-lo pour toi, ce billet ! »
Tikok té i konpran pi ali. Li la aspèr sin minit talèr, po trap biyé-la dann la min lo prèt. Soman ariv déor kroir amoin, li la pa fé dé po kour la boutik kinm son paké pikan desi son koko. Mésoman, olerk asté bonbon, la asté kayé ek lestilo. Dann son lidé son monmon sar kontan sanm li, i bann arpa èk li : li la pa gaspi lo larzan… béni.
Pa manké, Mme Biganbé té fir son ti garson.
« Sa lé fité, i ièm travay, osi ! »
Christian Fontaine
Mézami, ni sava rante dann in pèryode zélékssion ané pou ané.Nora zélékssion l’ané 2026, nora zélékssion l’ané 2027 é nora ankor l’ané 2028… Bann (…)
Dans les départements d’outre-mer, près d’une femme sur deux qui devient mère ne vit pas en couple, configuration familiale bien plus fréquente (…)
Le troisième Plan national d’adaptation au changement climatique « n’a toujours pas de cadre contraignant et ne prend toujours pas en compte les (…)
Le 16 juin 2025, le Tribunal administratif de Paris a suspendu en référé l’arrêté du 26 février 2025 ordonnant le blocage de 17 sites (…)
Dann in famiye néna touzour inn pou fèr lo gran. Li yèm okipe d’ shoz lé pa d’son az. Sé pou sa i di, li fé l’onm d’afèr. Mi rapèl in zour mwin (…)
La CGT exige un référendum pour "sortir par le haut" et "rassembler le pays" après l’échec du "conclave" pour "que les Françaises et les Français (…)
Le Syndicat des énergies renouvelables a appelé les députés à rejeter la proposition de loi sur la programmation énergétique.
Le conclave des retraites initié par le premier ministre, François Bayrou, pour éviter la censure de son gouvernement, devait s’achever le 17 juin (…)
Au séminaire du 17 mai 2025, consacré au centenaire de la naissance de Paul Vergès, le PCR avait organisé 3 débats : ne soyons pas esclave de (…)
Face à l’urgence climatique et sociale, seize associations citoyennes et environnementales de La Réunion unissent leurs voix pour interpeller les (…)
Près de 12 millions de réfugiés ont trouvé protection dans les 46 États membres du Conseil de l’Europe.
Dans le cadre d’un partenariat avec l’Union européenne, le Département organise, le samedi 21 juin au Village Corail (L’Ermitage-les-Bains), un (…)