
In objéktif pou trapé : In dévlopman korèk …sansa sé in bilan négatif !
26 juin, parMézami, ni sava rante dann in pèryode zélékssion ané pou ané.Nora zélékssion l’ané 2026, nora zélékssion l’ané 2027 é nora ankor l’ané 2028… Bann (…)
POU FÉ RIRE
21 févrié 2009, sanm
La pèsh zanguiye
Lavé in foi méssyé lo foi, la manz son foi ék in grin n’sèl !
Mi koné pa si zot lé konm moin, mé pou mon par, moin lé toultan apré domandé si bann demoun i pratik in rolizyon, sé par la kroiyans bondyé zot nana, sinonsa sé inn késtyonn lintéré. Dann promyé ka, mi tir azot mon shapo, mi fé azot byin konpliman. Dann dézyinm ka, mi tir pa mon shapo dovan zot, mi pran pa la pènn fé azot byin konpliman.
Dizon, sa sé pou komans mon rakontaz zistoir pars boudikont shakènn i fé konm li konpran, sansa konm so famiy la di ali i fo fé, i pous son bato konm li gingn !.
Kriké, méssyé ! Kraké, madanm !
Donk, dann tan-la,moin lavé in dalon, in vré dalon, in bon dalon. Fransh vérité li té i amenn o moin dé rolizyon, inn avèk l’ot, pétét in troizyèm li lavé la ont fé oir...
Dalon-la té in péshèr zanguiy : sa té konm in passyon pou li ! La nuite, dann gro fénoir, li té i monte dan lé-o, basin blé, èk son bèrtèl déssi lo do, son pla manzé ann dan, in boite lo vèr épi lo fil, la grosèr k’i fo san konté la mi shoka pou anmay zanguiy ann dan.
Pou kosa la mi shoka ? Pars sé konm sa mem k’i trap bébète-la : i anmar in bout la mi avèk la kord, i may-may lo vèr d’tèr d’dan... Aprésa, i fé koul la lign épi l’ot koté i anmar avèk lo gro doi d’pyé.
Si zangiye i anval la mi shoka, li lé fouti, li lé pri konm avèk lo zin... Kan li lé pri, li soubate épi son sokous i fé lèv lo péshèr k’i ral ali dousman-dousman, kabaré prékosyon !
Koton mayi i koul, rosh i flote !
Konm mi di azot, mon méyèr dalon la parti ravine promyé bra, é li la mète ali koté lo gran bassin... Konm moin la di azot, sa i apèl bassin blé. Li la fé in né dann son gro doi d’pyé, épi l’ot bout li la koul sa dann bassin.
Lo tan la pasé, mèm in momandoné li la kas in somèy. Mé, so nuite-la, i diré poisson téi bèk pa. Oté ! Lo tan lé long kan ou lé la pèsh, épi ou i trap pa aryin...
Foutor d’in sor ! É sa i fatig aou, mon fra ! Tazantan ou na inn-dé bout out kor lé angourdi. Ou lé a domandé kosa ou la vni fé tèr-la, koté in bassin n’lo, konm di lo kont, dann trou d’dyab la rivyèr.
Ou i domann kèl mové démon la aral aou ziska dann fon-la ! É baya ! I fodré pa rosh i mète a déboulé dopi an-o ziska an-ba ! Ou lé riskab ramas la mor !
Kriké, méssyé ! Kraké, madam !
Momandoné, dalon i pèrd pasyans, i déside artourn son kaz ! Mé avann alé, li fé in dèrnyé tantativ : lo zour i komans kléré, li rogard Bondyé dann syèl épi li di :
"Bondyé, ou koné amoin ? Vik lo zour mon kominyon ou l’apèl amoin par mon non ! Ou i koné, moin sé in bon krétyin : mi sava la mès, in foi par an mi sar la konfès épi shak samdi soir mi sar kominyé !
Si ou i koné amoin vik ou i di, akoz ou i fé pa trap amoin in zanguiye, pa tro gro, in pé moiyin, zis pou sov mon lonèr d’péshèr épi pou fé in kari zanguiy plishé !"
Li la pankor fini son kozman, ala k’li trap in papa zanguiy. Li dékrosh lo bébète, li mète dann son bèrtèl épi li déside alé son kaz !
Koton mayi i koul, rosh i flote !
Li la pankor ariv dann sèk, na ankor in pé d’lo rant-rant bann galé, in mové lidé i pass dann son tète, konm si Lisifèr l’apré angant ali pou fé in bétiz. Li gard dann syèl, li dovine a popré landroi Bondyé i lé, li di :"A bon ! pou gingn in n’afèr koméla, i fo siouplète aou". Ala k’lo poisson i shap avèk, inposib artrapé.
Mon pov dalon, larm dann zyé, i di solman : "Bondyé, koméla, ou i konpran pi la plézantri, ou-la ? Moinn kozman, é ou lé an kolèr ! Touléka, lé pa for pou in gran bondyé konm ou !".
Lavé in foi, méssyé lo foi, la manz son foi èk in grinn’sèl !
Koton mayi i koul, rosh i flote !
Mézami, ni sava rante dann in pèryode zélékssion ané pou ané.Nora zélékssion l’ané 2026, nora zélékssion l’ané 2027 é nora ankor l’ané 2028… Bann (…)
Dans les départements d’outre-mer, près d’une femme sur deux qui devient mère ne vit pas en couple, configuration familiale bien plus fréquente (…)
Le troisième Plan national d’adaptation au changement climatique « n’a toujours pas de cadre contraignant et ne prend toujours pas en compte les (…)
Le 16 juin 2025, le Tribunal administratif de Paris a suspendu en référé l’arrêté du 26 février 2025 ordonnant le blocage de 17 sites (…)
Dann in famiye néna touzour inn pou fèr lo gran. Li yèm okipe d’ shoz lé pa d’son az. Sé pou sa i di, li fé l’onm d’afèr. Mi rapèl in zour mwin (…)
La CGT exige un référendum pour "sortir par le haut" et "rassembler le pays" après l’échec du "conclave" pour "que les Françaises et les Français (…)
Le Syndicat des énergies renouvelables a appelé les députés à rejeter la proposition de loi sur la programmation énergétique.
Le conclave des retraites initié par le premier ministre, François Bayrou, pour éviter la censure de son gouvernement, devait s’achever le 17 juin (…)
Au séminaire du 17 mai 2025, consacré au centenaire de la naissance de Paul Vergès, le PCR avait organisé 3 débats : ne soyons pas esclave de (…)
Face à l’urgence climatique et sociale, seize associations citoyennes et environnementales de La Réunion unissent leurs voix pour interpeller les (…)
Près de 12 millions de réfugiés ont trouvé protection dans les 46 États membres du Conseil de l’Europe.
Dans le cadre d’un partenariat avec l’Union européenne, le Département organise, le samedi 21 juin au Village Corail (L’Ermitage-les-Bains), un (…)